Με τον πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας θα ανοίξει αυλαία το Ταμείο Ανάκαμψης. Το αμέσως επόμενο διάστημα, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) θα προκηρύξει τον διαγωνισμό για τις πρώτες 12 μελέτες, αφού ο αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Νίκος Ταγαράς, υπέγραψε την απόφαση με τις προδιαγραφές για τις μελέτες των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) και των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή δόμησης (ΖΥΣ).
Οι 12 μελέτες αφορούν 45 Δημοτικές Ενότητες και είναι προϋπολογισμού 14.352.661 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Το κονδύλι αποτελεί μέρος των 400 εκατ. ευρώ που έχουν δεσμευθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, καθώς σήμερα μόνο το 20% της επικράτειας καλύπτεται από σχέδιο.
Συνολικά, όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο κ. Ταγαράς, θα υλοποιηθούν 229 διακριτές μελέτες ΤΠΣ, οι οποίες θα καλύπτουν την έκταση μιας ή και περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων. Θα γίνουν τέσσερις κύκλοι αναθέσεων, οι οποίοι αναμένεται να καλύψουν γεωγραφικά 768 Δημοτικές Ενότητες. Στόχος είναι να ολοκληρωθούν με έκδοση βεβαίωσης ολοκλήρωσης και αξιολόγηση (ορόσημο του μηχανισμού RRF) έως τον Δεκέμβριο 2025.
Που θα γίνουν οι 12 πιλοτικές μελέτες
Οι πρώτες μελέτες, σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει ο υφυπουργός, θα λειτουργήσουν ως «πιλότοι» για τους επόμενους κύκλους προκήρυξης διότι θα …δοκιμαστούν σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από ποικιλία γνωρισμάτων, δηλαδή νησιωτικές, αστικές και περιαστικές, ορεινές, εθνικής σημασίας όπως η Μεγίστη κλπ.
Ειδικότερα, ο Α΄ κύκλος μελετών ΤΠΣ αφορά στους Δήμους:
1. Μεγίστης
2. Ιθάκης
3. Καρπάθου-Κάσου
4. Σύρου-Ερμούπολης
5. Γρεβενών (1)
6. Γρεβενών (2)
7. Πάτμου. Λειχών, Λέρου, Αγαθονησίου, Καλυμνίων
8. Μάνδρας – Ειδυλλίας
9. Κεντρικών Τζουμέρκων
10. Αιγιαλείας
11. Ήλιδας
12. Αγκίστρι-Αίγινας
Στόχος η τάξη στον χώρο
Τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια έρχονται σε εξέλιξη των γενικών πολεοδομικών σχεδίων (ΓΠΣ) και των σχεδίων χωρικής οικιστικής οργάνωσης ανοιχτής πόλης (ΣΧΟΟΑΠ). Έρχονται να βάλουν τάξη στο χώρο, όπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ταγαράς, και για αυτόν το λόγο καθορίζουν χρήσεις γης, ορίζουν όρους δόμησης, οριοθετούν οικισμούς, σχέδια πόλης, περιοχές προς πολεοδόμηση, προστατευόμενες περιοχές και ρέματα. Κάθε ανάθεση ΤΠΣ θα περιλαμβάνει :
α) Την κύρια μελέτη
β) Τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ)
γ) Τη Μελέτη Εκτίμησης Γεωλογικών Κινδύνων και Γεωλογικής Καταλληλόλητας
δ)Τη Μελέτη Οριοθέτησης των Υδατορεμάτων
«Όλα αυτά στο τέλος εγκρίνονται με Προεδρικό Διάταγμα, περνώντας από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας», σημειώνει ο υφυπουργός.
Τα ΤΠΣ που αποτελούν την πρώτη δράση της πολεοδομικής μεταρρύθμισης θα θεσμοθετήσουνχρήσεις γης, όρους δόμησης, κανονισμούς και περιορισμούς δόμησης, οικιστικές και προς πολεοδόμηση περιοχές, περιοχές προστασίας, περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, σημαντικές παρεμβάσεις πολεοδομικού σχεδιασμού, περιοχές ειδικών αστικών κινήτρων, οδικό δίκτυο, μεταφορές, κατασκευές και περιβαλλοντικά δίκτυα, μέτρα για την προσαρμογή της κάθε περιοχής στην κλιματική αλλαγή, μέτρα για την υποστήριξη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και διαχείριση των συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών, καθώς και προϋποθέσεις ή περιορισμούς που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
Με τα 400 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης θα αναπτυχθούν τέσσερις δράσης. Η πρώτη, εκτός από τα ΤΠΣ προβλέπει και τη σύνταξη Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ), σαν εκείνο που έγινε μετά την καταστροφή στο Μάτι Αττικής. Τα ΕΠΣ συντάσσονται για περιοχές για τις οποίες απαιτείται ειδική ρύθμιση χρήσεων γης και όρων ανάπτυξης, είτε μετά από κάποια καταστροφή, είτε διότι δέχονται αναπτυξιακές πιέσεις. Ήδη έχει προκηρυχθεί μελέτη για το ΕΠΣ στην Ελαφόνησο Λακωνίας και ετοιμάζονται τα τεύχη δημοπράτησης για Μύκονο, Σαντορίνη και Δήμο Μινώα-Πεδιάδας.
Η δεύτερη δράση αφορά σε αυτοτελείς μελέτες για ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης (ΖΥΣ), η τρίτη τις αυτοτελείς μελέτες οριοθέτησης οικισμών και η τέταρτη τις αυτοτελείς μελέτες χαρακτηρισμού δημοτικών οδών.
Στόχος του …τιτάνιου έργου είναι όλες οι μελέτες του προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων (ΤΠΣ, ΕΠΣ, ΖΥΣ, οριοθετήσεις οικισμών, χαρακτηρισμός κοινοχρήστων οδών) να είναι συμβατές μεταξύ τους και ο πολεοδομικός σχεδιασμός να εναρμονιστεί με έννοιες όπως η κλιματική αλλαγή και οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Επίσης, θα δημιουργηθούν γεωχωρικές βάσεις δεδομένων με ψηφιακές προδιαγραφές και θα επιτευχθεί ψηφιακή ομοιογένεια ώστε οι μελέτες μετά την ολοκλήρωση τους να αποτελέσουν τμήμα του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, ο οποίος θα αποτελεί εργαλείο για κάθε πολίτη αλλά και για κάθε επενδυτή καθώς θα είναι κοινός για όλη την δημόσια διοίκηση και θα περιέχει όλες τις «θεσμικές γραμμές», δηλαδή όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης.
(της Μάχης Τράτσα, Οικονομικός Ταχυδρόμος)
