Η δυναμική των επενδύσεων ESG είναι ασταμάτητη, με δισεκατομμύρια δολάρια να έχουν εισρεύσει σε ταμεία ESG και αμέτρητα στελέχη να έχουν εσιάσει σε αυτό. Όμως όλο αυτό το κύμα έχει φέρει όπως ήταν αναμενόμενο και τις πρώτες αντιδράσεις.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ένας πρώην επικεφαλής της BlackRock για τις βιώσιμες επενδύσεις χαρακτήρισε το ESG "θανάσιμο αντιπερισπασμό" από τις πραγματικές μεταρρυθμίσεις πολιτικής, ενώ ένα στέλεχος που απολύθηκε από τον τμήμα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων της Deutsche Bank χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της για τη βιωσιμότητα ως επιβλαβείς.
Οι ρυθμιστικές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου περιτριγυρίζουν τα "πράσινα" εμπορικά σήματα που κάνουν παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με τις περιβαλλοντικές τους αρετές, επαναλαμβάνοντας την πρόσφατη προειδοποίηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονούν για τους επενδυτές οι ασαφείς ορισμοί των αμοιβαίων κεφαλαίων για το ESG, σύμφωνα με τους Financial Times.
Για να το απογειώσουν, δύο καθηγητές της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ σηματοδότησαν τη δεύτερη επέτειο της υποστήριξης της διακυβέρνησης των ενδιαφερόμενων μερών από τη Στρογγυλή Τράπεζα Επιχειρήσεων των ΗΠΑ, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η δήλωση ήταν "κυρίως για το θεαθήναι".
Καθώς όλο και περισσότερες πολυεθνικές αυξάνουν τους μισθούς των εργαζομένων, διαφοροποιούν τα διοικητικά τους συμβούλια, εξαγνίζουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους από παραβιάσεις του περιβάλλοντος ή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θέτουν στόχους "καθαρών μηδενικών" εκπομπών, αναρωτιούνται γιατί οι επικριτές τους δεν τις επευφημούν. Υπάρχουν διάφορες απαντήσεις.
Πρώτον, όσοι υποπτεύονται τις επιχειρήσεις για πράσινο ξέπλυμα ή υποκρισία δεν έχουν άδικο καθώς πολλά αμοιβαία κεφάλαια ESG είναι γεμάτα με μετοχές πετρελαίου και φυσικού αερίου ή από εταιρείες που δεν θέλουν να αποκαλύψουν την συμμετοχή τους στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.
Δεύτερον, το ESG έχει πολιτικοποιηθεί. Πολλοί αριστεροί αμφιβάλλουν ότι οι καπιταλιστές μπορούν να βάλουν σε τάξη τα του οίκου τους και υποψιάζονται ότι αγκαλιάζουν εθελοντικές αλλαγές στα επιχειρηματικά τους μοντέλα για να αποφύγουν αυστηρότερες ρυθμίσεις ή φόρους. Πολλοί από τη Δεξιά επιτίθενται στους CEOs ως "καπιταλιστές της αφύπνισης", οι οποίοι όλο και περισσότερο απομακρύνονται από το συντηρητικό ρεύμα των ΗΠΑ σε θέματα από τα εμβόλια μέχρι τα δικαιώματα ψήφου.
Αλλά ο μεγαλύτερος λόγος για τις αντιδράσεις μπορεί να είναι η ανυπομονησία για το γεγονός ότι οι ηγέτες των επιχειρήσεων που έχουν περάσει χρόνια διαφημίζοντας τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές τους ευθύνες δεν έχουν έναν απτά αποτελέσματα.
Καθώς οι εργαζόμενοι και οι καταναλωτές έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με αποδείξεις για την εδραιωμένη ανισότητα, την αποτυχία των θεσμών και το ολοένα και πιο ασταθές κλίμα, κάποιοι αναρωτιούνται γιατί αυτή η υποτιθέμενη επανάσταση δεν έχει επιφέρει μεγαλύτερες βελτιώσεις.
Δημοσκόπηση της Morning Consult δείχνει ότι λιγότεροι άνθρωποι εμπιστεύονται πλέον τις επιχειρήσεις της Αμερικής από ό,τι τα μέσα ενημέρωσης, ενώ το ποσοστό των Αμερικανών που δηλώνουν στο Gallup ότι έχουν ελάχιστη ή καθόλου εμπιστοσύνη στις μεγάλες επιχειρήσεις έχει επιστρέψει στο ανώτατο επίπεδο που είχε επιτευχθεί κατά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Η ανυπομονησία σχετικά με την εταιρική ολιγωρία όσον αφορά την ποικιλομορφία, τις πολιτικές δαπάνες, τη μείωση των εκπομπών και τη συγκράτηση των αμοιβών των διευθυντικών στελεχών ήταν επίσης αισθητή στη φετινή σοδειά ρεκόρ των ψηφισμάτων των μετόχων με θέμα την ESG στις ΗΠΑ.
Με τις εταιρείες να λογοδοτούν πλέον για τη διαχείριση του ανθρώπινου και φυσικού, καθώς και του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου, η ανάγκη να αποδειχθεί ότι η ρητορική θα υποστηριχθεί από πραγματική αλλαγή φαίνεται όλο και πιο επιτακτική.
Κάποιοι δεν θα αποτινάξουν εύκολα τους ισχυρισμούς περί πράσινου ξεπλύματος. Περισσότερη διαφάνεια, καλύτερα δεδομένα και μεγαλύτερη λογοδοσία έχουν καθυστερήσει πάρα πολύ. Η τακτοποίηση του σημερινού ασυνεπούς χάους των μη χρηματοοικονομικών μετρήσεων φαίνεται τώρα απαραίτητη για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης προς τους καταναλωτές και τους επενδυτές αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι δημιουργούν αξία.
Τα στελέχη που το αντιλαμβάνονται αυτό έχουν ακόμη χρόνο να προλάβουν τις επερχόμενες αλλαγές στις γνωστοποιήσεις, και σε συνεργασία με τις ρυθμιστικές αρχές να διασφαλίσουν τις νέες αυστηρές απαιτήσεις υποχρεωτικής υποβολής εκθέσεων. Μια απλή φράση θα πρέπει να καθοδηγεί την αντίδρασή τους στις δράσεις ESG: ότι ο κόσμος πρέπει να δει αποδείξεις ότι οι προσπάθειες που διαφημίζουν αφειδώς έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο.
Το κατά πόσον ο καπιταλισμός των ενδιαφερομένων μερών θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του είναι ακόμη προς συζήτηση, αλλά θα ήταν αντιπαραγωγικό να διαγράψουμε όλες τις προσπάθειες ESG ως κενές ή επιβλαβείς. Ανεξάρτητα από την άποψή σας για τη δύναμη που ασκούν οι μεγάλες εταιρείες, η αξιοποίησή της εξακολουθεί να φαίνεται ένας από τους πιο ελπιδοφόρους τρόπους για την αντιμετώπιση των μεγαλύτερων συλλογικών προκλήσεων.
Αλλά για να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις, το ESG πρέπει να τηρεί υψηλότερα πρότυπα, με διαφάνεια ως προς τον αντίκτυπό του.
