Μπορεί να υπάρξει σύγκλιση ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος; Σε αυτό το ερώτημα επιχείρησε να απαντήσει η συζήτηση με θεματική «Οικονομική ανάπτυξη και θαλάσσια προστασία» που διεξήχθη στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιείται στους Δελφούς 10- 13 Απριλίου και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
.
Στο πάνελ συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας Ναυτιλίας και Λιμένων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Ευάγγελος Κυριαζόπουλος, ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Κυκλάδων και Δωδεκανήσων Δημήτρης Αθανασούλης, η Επικεφαλής Ερευνών του ανεξάρτητου, μη-κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού "διαΝΕΟσις", Φαίη Μακαντάση και η Καθηγήτρια της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και Πρόεδρος ΔΣ του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής Μαρία Π. Παπαδοπούλου. Τον συντονισμό της συζήτησης έκανε η Εκτελεστική διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α. Κ. Λασκαρίδη Αγγελική Κοσμοπούλου η οποία έθεσε το πλαίσιο του θέματος υπογραμμίζοντας την ανάγκη του χωροταξικού σχεδιασμού στην οικονομική ανάπτυξη. Η κ. Κοσμοπούλου απέστειλε ένα μήνυμα αισιοδοξίας για την αναζήτηση της χρυσής ισορροπίας και συμπόρευσης της οικονομικής ανάπτυξης με την προστασία του περιβάλλοντος.
Ε. Κυριαζόπουλος: Έχουμε ανάγκη από νέους ανθρώπους σε όλο το φάσμα της θαλάσσιας οικονομίας
«Οι νέοι μας έχουν γυρίσει την πλάτη τους στη θάλασσα» ανέφερε ο γενικός γραμματέας Ναυτιλίας και Λιμένων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Ευάγγελος Κυριαζόπουλος υπενθυμίζοντας τη σημαντική πρόοδο που επιτελείται στον τομέα των έργων υποδομών με θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο καθώς και τις σημαντικές κινήσεις που κάνει η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα στην ίδια κατεύθυνση. Την ίδια ώρα, στάθηκε στην ανάγκη χωροταξικού σχεδιασμού που θα επιτρέψει την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη ταυτόχρονα με την προστασία του περιβάλλοντος και ιδιαιτέρως του θαλάσσιου.
«Η ναυτιλία είναι βασικός πυλώνας της οικονομικής ανάπτυξης» τόνισε ο κ. Κυριαζόπουλος υπογραμμίζοντας ότι οι μεταφορές αγαθών δια θαλάσσης είναι επτά φορές πιο φθηνές και πιο περιβαλλοντικά ορθές από τις αντίστοιχες σιδηροδρομικές και τριάντα φορές συγκριτικά με τις αεροπορικές. Παράλληλα, υπενθύμισε πως αν και η ναυτιλία ευθύνεται μόνο για το 2,9% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, βρίσκεται σε μία πορεία διερεύνησης νέων πιο πράσινων τεχνολογιών στα καύσιμα και πιο φιλοπεριβαλλοντικών μεταφορών δια θαλάσσης. Τέλος, υπενθύμισε τον σημαντικό ρόλο του Λιμενικού Σώματος στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος μέσα από δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Δ. Αθανασούλης: Ανάγκη ξεκάθαρων ορίων στην ανάπτυξη
Από την πλευρά του ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Κυκλάδων και Δωδεκανήσων Δημήτρης Αθανασούλης έκανε μία ιστορική αναδρομή στη σχέση ανάμεσα στην διαχείριση και κατανάλωση φυσικών πόρων και στην ανάπτυξη των ανθρώπινων κοινοτήτων και οικονομιών.
«Έως τον 20ο αιώνα δεν υπήρχε πρόβλημα γιατί υπήρχαν αρκετοί φυσικοί πόροι. Όταν διαπιστώθηκε ότι οι πόροι είναι πεπερασμένοι γεννήθηκε η ανάγκη να προστατεύεται το περιβάλλον για να προωθείται ένας βιώσιμος τρόπος οικονομικής ανάπτυξης». Αντίστοιχα, όπως είπε, η σύνδεση ανάμεσα στην ανάπτυξη, την επένδυση αλλά και την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος ήρθε στα τέλη του 20ου αιώνα. Τότε έγινε κατανοητό ότι υπάρχουν άλλου τύπου ευκαιρίες επένδυσης, προστασίας και συντήρησης των πολιτιστικών μνημείων, που με τη σειρά τους μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη άλλων τομέων της οικονομίας, όπως του τουρισμού. Εντούτοις, υπογράμμισε την ανάγκη ξεκάθαρων ορίων καθώς όπως είπε, όταν ο τουρισμός δεν έχει ενσωματώσει τη βιωσιμότητα, τότε καταβροχθίζει πόρους σε ένα περιβάλλον όπου εκείνοι είναι πεπερασμένοι.
Φ. Μακαντάση: Τρίτη σημαντικότερη απειλή για το μέλλον της Ελλάδας είναι η κλιματική κρίση
Στα νέα ευρήματα της έρευνας «Τι πιστεύουν οι Έλληνες» που θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα αναφέρθηκε η Επικεφαλής Ερευνών του ανεξάρτητου, μη-κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού "διαΝΕΟσις", Φαίη Μακαντάση. Ανάμεσα σε αυτά εντάσσονται:
Τρίτη σημαντικότερη απειλή για το μέλλον της Ελλάδας είναι η κλιματική αλλαγή με τους οικονομικούς κινδύνους και το δημογραφικό να καλύπτουν τις δύο πρώτες θέσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο η κλιματική αλλαγή για τους Έλληνες αποτελεί την πιο σημαντική απειλή
Το 88% θεωρεί πως η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ήδη ή θα επηρεάσει αρνητικά τη ζωή του μέσα στα επόμενα χρόνια. 9 στους 10 θεωρεί ότι επηρεάζει αρνητικά τη θαλάσσια ζωή ενώ το 83% πιστεύει πως δεν θα πρέπει να καταναλώνονται πολλά θαλασσινά και ψάρια λόγω της υπεραλιείας και της μόλυνσης.
Το 76% πιστεύει πως οι παράκτιες χώρες όπως η Ελλάδα θα επηρεαστούν περισσότερο από την κλιματική αλλαγή.
9 στους 10 προχωρούν στη χρήση πιο πράσινων λαμπτήρων ή κάνουν ανακύκλωση προκειμένου να προστατεύσουν το περιβάλλον, ενώ το 44,7% συμμετέχει σε συλλογικές δράσεις όπως οι αναδασώσεις και οι καθαρισμοί παραλιών. Όπως τόνισε η κ. Μακαντάση από τα ευρήματα προκύπτει το συμπέρασμα πως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και διάθεση συμμετοχής στην προστασία του περιβάλλοντος σε ατομικό και όχι συλλογικό επίπεδο.
Παράλληλα, τόνισε πως παλαιότερη έρευνα είχε δείξει πως ο μέσος Έλληνας και η μέση Ελληνίδα εκπέμπει 7 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως ενώ με τους στόχους του Fit for 55 θα πρέπει να μειώσει το νούμερο αυτό σε 3 τόνους ετησίως.
Επιπρόσθετα, υπογράμμισε πως υπάρχουν αντιληπτικά χάσματα στους Έλληνες καθώς 3 στους 4 θεωρούν πως ευθύνονται οι εμπρησμοί για τις φωτιές ενώ πάνω από τους μισούς θεωρηθούν πως ακολουθούνται από την κατασκευή ανεμογεννητριών. Ένας στους τρεις θεωρεί πως οι ανεμογεννήτριες κάνουν κακό στο περιβάλλον. Τέλος, παρουσιάζοντας μία σειρά από στοιχεία, η κ. Μακαντάση τόνισε πως οι φυσικές καταστροφές, όπως στη Θεσσαλία, επιβαρύνουν σημαντικά την οικονομία ενώ και η αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στα επόμενα χρόνια αναμένεται να ωθήσει ανοδικά τα ενεργειακά κόστη και τις καταναλώσεις και να επιβαρύνει το σύστημα υγείας.
Μ.Π. Παπαδοπούλου: Οι περιοχές Natura μπορούν να αποτελέσουν κινητήριο δύναμη για ανάπτυξη μέσα από ορθολογική διαχείριση
Η Ελλάδα αριθμεί 446 περιοχές Natura που αποτελούν «πολύτιμο πλούτο και φυσικό κεφάλαιο για την χώρα», ανέφερε η Καθηγήτρια της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και Πρόεδρος ΔΣ του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) Μαρία Π. Παπαδοπούλου. Όπως είπε, οι κανόνες, οι απαγορεύσεις και οι όροι που αφορούν τις περιοχές αυτές δεν είναι οριζόντιοι, ενώ τόνισε πως ο ΟΦΥΠΕΚΑ παρέχει τη δυνατότητα να ελέγχονται και να προχωράνε έργα και δραστηριότητες με συγκεκριμένες προδιάγραφες και όρους εντός των περιοχών αυτών. Με τον τρόπο αυτό μπορεί, σύμφωνα με την κ. Παπαδοπούλου, να υπάρξει αναπτυξιακή προοπτική σε τομείς όπως ο πρωτογενής και εκείνος των υπηρεσιών δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, υπενθύμισε μια μελέτη του 2017 που έδειξε μπορούν να δημιουργηθούν πάνω από 9.500 θέσεις εργασίας με νέα επαγγέλματα για νέους ανθρώπους μέσα από την ορθολογική διαχείριση των περιοχών αυτών. «Η ορθολογική λειτουργία των περιοχών Natura είναι κρίσιμη προκειμένου να αποτελέσουν κινητήριο δύναμη για την ανάπτυξη» κατέληξε.
