Η πολιτική προσέγγιση του Τράμπ απέναντι στην κλιματική αλλαγή και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις εγείρει φόβους για ενδεχόμενες καταστροφικές συνέπειες, όχι μόνο για τις ΗΠΑ αλλά και για τη διεθνή κοινότητα. Ο νέος πρόεδρος, ήδη από την πρώτη του θητεία, αντιμετώπιζε την συζήτηση γύρω από την κλιματική αλλαγή με χαρακτηριστική αλαζονεία και σκοταδισμό, αμφισβητώντας διαρκώς ακόμα και τα πορίσματα επιστημόνων, τα οποία συχνά χαρακτήριζε «hoaxes».
Η Επιστροφή στα Ορυκτά Καύσιμα
Ένας βασικός άξονας της περιβαλλοντικής πολιτικής του Τραμπ είναι η υποστήριξη των ορυκτών καυσίμων, με προτεραιότητα στην ανάπτυξη των κλάδων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ως λύση, άλλωστε πρότεινε την αύξηση των γεωτρήσεων και την επιβράδυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Η στρατηγική αυτή, φυσικά, αντιτίθεται στις συντονισμένες παγκόσμιες προσπάθειες για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, οι οποίες είναι ουσιαστικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Όπως είχε δηλώσει η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Καλλιφόρνια Leah Stokes: «Υπάρχουν πολλά θέματα σε αυτόν τον κύκλο όπου οι αντιθέσεις είναι πολύ έντονες, όπως για παράδειγμα για τις αμβλώσεις, αλλά η κλιματική αλλαγή είναι ένα από αυτά τα θέματα όπου οι αντιθέσεις δεν θα μπορούσαν να είναι πιο σαφείς. H μια υποψήφια έχει καταγράψει ιστορικό αντιμετώπισης των μεγάλων ρυπαντών και ο άλλος είναι στο τσεπάκι των μεγάλων ρυπαντών».
Αμφισβήτηση της Επιστήμης και των Προειδοποιήσεων
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα αμφισβητήσει τις επιστημονικές προβλέψεις για την κλιματική αλλαγή, αποκαλώντας τις ανησυχίες των επιστημόνων "υπερβολικές", «hoaxes», ενώ χαρακτηρίζει διαρκώς την προσπάθεια για την πράσινη μετάβαση ως «νέα πράσινη απάτη». Σε πρόσφατη συγκέντρωση στο Μιλγουόκι την Παρασκευή, ο Τραμπ είπε ειρωνικά: «Ο ωκεανός θα ανυψωθεί. Ποιος στο διάολο νοιάζεται;» Με δηλώσεις σαν αυτή, ο Τραμπ όχι μόνο υποτιμά το φαινόμενο, αλλά και παραβλέπει τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στις κοινότητες παγκοσμίως, ιδιαίτερα εκείνες που ζουν σε παράκτιες περιοχές.
Η Απόσυρση από τη Συμφωνία του Παρισιού
Η απόφαση του Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού κατά την πρώτη του θητεία αποτέλεσε μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες κινήσεις του. Η συμφωνία αυτή, που έχει ως στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσα από τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στηρίζεται στην ενεργή συμμετοχή των μεγάλων βιομηχανικών δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ. Χωρίς τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών, αυξάνεται σημαντικά η αβεβαιότητα στο κατά πόσο μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της Συμφωνίας των Παρισίων, ενώ παράλληλα «αχρηστεύονται» εν μέρει τα μέχρι τώρα μοντέλα πρόβλεψης .
Οι Επιπτώσεις στη Διεθνή Κοινότητα
Η επανεκλογή του Τραμπ έχει συνέπειες που εκτείνονται πέρα από τα σύνορα της Αμερικής. Ως ένας από τους μεγαλύτερους ρυπαντές παγκοσμίως, οι πολιτικές των ΗΠΑ επηρεάζουν άμεσα τις παγκόσμιες τάσεις και επενδύσεις στην ενέργεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, κορυφαίοι decision-makers στην αμερικανική ενεργειακή αγορά, αναλυτές και επενδυτές, εκτιμούν ότι υπάρχουν σημαντικές δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των μέχρι τώρα επιτευγμάτων της ενεργειακής πολιτικής. Για παράδειγμα, ο μεγαλειώδης «Νόμος για τη Μείωση του Πληθωρισμού», που υπεγράφη το 2022, είναι σχεδιασμένος ώστε να παραμένει ανθεκτικός σε πολιτικές επιθέσεις και παραβιάσεις, διατηρώντας τις δεσμεύσεις για κλιματική δράση και μείωση εκπομπών, έστω και με βραδύτερους ρυθμούς.
Με τον Τραμπ στην προεδρία, η διαπραγματευτική θέση των ΗΠΑ για το κλίμα καθίσταται ασθενέστερη, γεγονός που μπορεί να αποδυναμώσει τις συλλογικές προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αυτό δημιουργεί μια αλυσιδωτή αντίδραση, καθώς άλλες χώρες ενδέχεται να μειώσουν τη φιλοδοξία τους στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θεωρώντας ότι οι δικές τους προσπάθειες μπορεί να είναι μάταιες χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Μια νέα μεγάλη πρόκληση
Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί πρόκληση για την κλιματική πολιτική και τα παγκόσμια περιβαλλοντικά σχέδια. Η στάση του απέναντι στην κλιματική αλλαγή, η στροφή προς τα ορυκτά καύσιμα, και η αδιαφορία για την επιστήμη δημιουργούν ένα τοξικό περιβάλλον και ένα εξαιρετικά κακό «παράδειγμα». Η σημερινή εκλογή έχει σημάνει ήδη επανέναρξη της αβεβαιότητας στο πεδίο του περιορισμού της κλιματικής αλλαγής.
