Στις αρχές του 2020, οι επενδύσεις με βάσει τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης κριτήρια (ESG) χαρακτηρίστηκαν ως η μεγάλη επενδυτική τάση αυτής της δεκαετίας.
H πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής της αλλαγής και το προφίλ των επενδύσεων άλλαξε κάτω από την ομπρέλα του ESG με τα funds να εστιάζουν σε θέματα όπως είναι οι πολιτικές για την κλιματική αλλαγή, το αποτύπωμα άνθρακα και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εν συνεχεία στα κοινωνικά κριτήρια και κατόπιν στην εταιρική διακυβέρνηση, η οποία αναφέρεται στη διαφορετικότητα του διοικητικού συμβουλίου και την εταιρική διαφάνεια.
Όπως έγινε γρήγορα αντιληπτό, η τάση αυτή είχε δυσανάλογο αντίκτυπο στη βιομηχανία στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης και μάλιστα σε βαθμό που κανείς δεν είχε προβλέψει. Η ανάκαμψη βάφτηκε «πράσινη» και οτιδήποτε συνάδει με τα περιβαλλοντικά και κλιματικά πρότυπα αποτελεί «τυράκι» για τους επενδυτές και τυγχάνει υποστήριξης από τις κυβερνήσεις και την ΕΕ. Οι ανανεώσιμες πηγές και η μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα αποτελούν τα μότο που κυριαρχούν στους απολογισμούς των επιχειρήσεων, οι οποίες επιδιώκουν να αποτινάξουν τα ορυκτά και ρυπογόνα καύσιμα.
Η πυρηνική ενέργεια, το «κακό» παιδί της ιστορίας
Μέχρι πολύ πρόσφατα, η λέξη «πυρηνικό» ήταν συνώνυμο του τοξικού τόσο λόγω των κινδύνων ρύπανσης που συνδέονται με τα πυρηνικά καύσιμα, όσο και λόγω προηγούμενων ατυχημάτων σε πυρηνικούς σταθμούς. Πράγματι, η εμπειρία του Τσέρνομπιλ ή της Φουκοσίμα άφησαν πίσω τους σκληρές μνήμες και χώρες όπως η Γερμανία και οι ΗΠΑ έκλεισαν τα εν λειτουργία εργοστάσιά τους.
Πιο πρόσφατα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση το θέμα της ταξινόμησης για τη βιώσιμη χρηματοδότηση έχει διχάσει τα κράτη μέλη και τους επενδυτές. Η Γαλλία, η οποία βασίζεται στην πυρηνική ενέργεια για μεγάλο μέρος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας άσκησε πίεση για να συμπεριληφθεί και η πυρηνική ενέργεια, ως καθαρή επίσης μορφή (επειδή δεν εκπέμπει άνθρακα) αλλά η πρόταση βρήκε ισχυρή αντίσταση από τη Γερμανία. Έτσι, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι επενδυτές που στρέφονται στο ESG αντιμετωπίζουν την πυρηνική ενέργεια με επιφύλαξη. Η Bank of America ανέφερε πρόσφατα ότι «Λάβαμε πολλές φορές feedback από έναν αριθμό επενδυτών με περιβαλλοντική συνείδηση ότι δεν μπορούν να επενδύσουν σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις κοινής ωφελείας λόγω πυρηνικής έκθεσης».
Ωστόσο, οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί σε τεχνολογικό επίπεδο αλλάζουν τα δεδομένα. υπάρχουν τώρα δύο παράγοντες που θα μπορούσαν (και πρέπει) να αλλάξουν αυτήν τη συζήτηση. Πρώτον, η πυρηνική τεχνολογία αλλάζει. Ενώ οι αντιδραστήρες του 20ου αιώνα ήταν τόσο μεγάλοι και ακριβοί που απαιτούσαν δεκαετίες για να εγκατασταθούν, η νέα γενιά SMR έχει μικρότερο όγκο, είναι φθηνότεροι και πολύ πιο ευέλικτοι, κάτι που σημαίνει ότι μπορούν να τοποθετηθούν σε πιο βολικά μέρη και να αντιμετωπιστούν από την αγορά ως μεταβατική μορφή ενέργειας. Υπέρμαχη της πυρηνικής ενέργειας όπως ο Μπιλ Γκέιτς, ισχυρίζονται ότι τέτοιες τεχνολογικές ανακαλύψεις έχουν επίσης καταστήσει τα εργοστάσια πολύ ασφαλέστερα από πριν, με μικρότερο κίνδυνο ρύπανσης, επειδή μπορούν να λειτουργήσουν με ανακυκλωμένο καύσιμο, αν και αυτοί οι ισχυρισμοί παραμένουν αμφιλεγόμενοι.
Ο δεύτερος παράγοντας που αλλάζει τα δεδομένα είναι ο στόχος για μηδενικές εκπομπές άνθρακα με τη χρήση ΑΠΕ, οι οποίες όμως στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό κομμάτι από τις τρέχουσες πηγές ενέργειας και αυτό είναι απίθανο να αλλάξει χωρίς σημαντικές καινοτομίες στα συστήματα αποθήκευσης και μετάδοσης μπαταριών.
Έτσι, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι ακτιβιστές βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα. Είτε θα πρέπει να παραβλέψουν τους κινδύνους της πυρηνικής ενέργειας ή να ανεχθούν την υψηλότερη χρήση ορυκτών καυσίμων.
Η πυρηνική ενέργεια ως πράσινο project
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, η προσπάθεια του Μάικ Χιούιτ, πρώην ναυάρχου στις ΗΠΑ, ο οποίος έχει κινητοποιηθεί για να προωθήσει ένα ασυνήθιστο, πράσινο εγχείρημα στους επενδυτές. Πρόκειται για το περιβαλλοντικό έργο IP3, το οποίο επικεντρώνεται στην πυρηνική ενέργεια. Πιο συγκεκριμένα, η Rolls-Royce, ο βρετανικός όμιλος μηχανικών, προχωρά σε κοινοπραξία για την εγκατάσταση «μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων» (SMR) σε όλη τη Βρετανία. Το project αναζητά να λάβει 210 εκατομμύρια λίρες από τη βρετανική κυβέρνηση για να προχωρήσει, σύμφωνα με τον Χιούιτ. Η ομάδα του επίσης συγκεντρώνει αντίστοιχη χρηματοδότηση από ιδιωτικές πηγές, συμπεριλαμβανομένων επενδυτών με εντολές «περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης» (ESG). «Το παραδοσιακό κριτήριο ESG έχει κρατήσει την πυρηνική ενέργεια εκτός των κεφαλαίων τους», σημειώνει. «Αλλά νομίζουμε ότι αυτό αλλάζει».
(Με πληροφορίες από Financial Times, insider.gr)
