Το οικοσύστημα του ESG έχει κάνει άλματα στην Ελλάδα και μπράβο του. Συνεχίζει, εμπλουτίζει και εξελίσσει το κίνημα του CSR, που άρχισε να σπείρει τον σπόρο του από τις αρχές του 21ου αιώνα, του αιώνα μας.
Οι προσπάθειες είχαν ως αποτέλεσμα την αποσαφήνιση όρων, την εμπέδωση εννοιών, την θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων αξιολόγησης. Φυσικό αποτέλεσμα η απαίτηση για Εκθέσεις CSR και ESG, ώστε η συμμόρφωση των Επιχειρήσεων και να προβάλλεται τεκμηριωμένα και να πιστοποιείται αμερόληπτα. Ειδικά για τις εισηγμένες εταιρίες, η επίδραση του ESG έχει καθοριστικό ρόλο στις χρηματοδοτήσεις τους και στην πορεία της Αξίας της Μετοχής τους.
Μέχρις εδώ όλα καλά και μακάρι το μέλλον να είναι ακόμα καλύτερο.
Όμως, το 92% των Ελληνικών Επιχειρήσεων είνα ΜΜΕ. Μάλιστα, ουδεμία σχέση έχουν με τα Ευρωπαϊκά κριτήρια για ΜΜΕ, αφού στην Ευρώπη χαρακτηρίζεται ως ΜΜΕ μια Επιχείρηση με πάνω από 150 εργαζόμενους, ενώ στην χώρα μας αυτό το 92% αφορά επιχειρήσεις με 3-5 εργαζόμενους. Δεν θα απείχαμε πολύ από την πραγματικότητα, εάν χαρακτηρίζαμε τις Ελληνικές ως “ΜικροΜικρές”. Καθόλου υποτιμητικό, αντίθετα απόλυτα ενδεικτικό της ευελιξίας, προσαρμοστικότητας και εφευρετικότητας της Ελληνικής μικρής Επιχείρησης, σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και απαιτητικό περιβάλλον.
Προκύπτουν εύλογα επομένως τα ερωτήματα:
• Το οικοσύστημα του ESG πρέπει να επεκταθεί και στις Ελληνικές ΜΜΕ;
• Αν περιοριστεί στις 250-300 Μεγάλες εταιρίες, θα είναι Οικοσύστημα ή θα μεταβληθεί σε ένα “κλαμπ” των Μεγάλων Εταιριών και των Εταιριών Συμβούλων τους;
• Αν πρέπει να επεκταθεί, ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος και Φορέας/είς;
Δύσκολα θέματα, ειδικά για μια Χώρα-Αγορά-Κοινωνία διαφορετικών ταχυτήτων, που έχει μάθει να λειτουργεί αποσπασματικά και δεν έχει (δυστυχώς και εκ του αποτελέσματος) στο DNA της την Συνεργασία και τις Συνέργειες. Ιδού όμως πεδίον δόξης λαμπρόν για τους Ηγέτες και Πρωτοπόρους κάθε οικοσυστήματος.
Θεωρώ, πως τον κρίσιμο ρόλο για την έναρξη ενός αντίστοιχου διαλόγου, με σκοπό τον καθορισμό ενός “Οδικού Χάρτη” της πορείας των Ελληνικών ΜΜΕ προς το ESG, πρέπει να την έχουν τα αντίστοιχα κατά τόπους Επιμελητήρια και φυσικά σε κυρίαρχο και συντονιστικό ρόλο η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος. Σαφώς εμπλέκεται άμεσα και η ΓΣΕΒΕΕ, της οποία το ΙΜΕ κάνει τόσο αξιόλογη και πολυεπίπεδη δουλειά. Ας ευχηθούμε την αποτελεσματική κινητικότητά τους.
Έχουμε όμως “πρακτικά εργαλεία” για να δρομολογήσουμε μια τόσο σοβαρή και ουσιαστική παρέμβαση; Κατά την γνώμη μου ναι!
Είναι τα Clusters, Συστάδες Επιχειρήσεων όπως αποδώσαμε τον όρο στα Ελληνικά. “Μόνος μου πάω γρήγορα, με Ομάδα πάω μακριά” μας λέει η Ιστορία και επιβεβαιώνει η Διεθνής Εμπειρία.
Αυτό είναι το κυρίαρχο μήνυμα, που πρέπει να διαχυθεί στις ελληνικές ΜΜΕ. Οι προκλήσεις της Νέας Εποχής (Ψηφιακός Μετασχηματισμός,Τεχνητή Νοημοσύνη, Ρομποτική, Remote λειτουργίες και πόσα άλλα ακόμη) δεν αφήνουν πολλά χρονικά περιθώρια για εφησυχασμό. Το ESG μπορεί και πρέπει να είναι το εφαλτήριο για την δημιουργία Καινοτόμων Clusters της Νέας Εποχής.
Το γιατί μας το έδειξε καταλυτικά η κρίση του 2010:
• Οι Επιχειρήσεις που κατάφεραν να ξεπεράσουν τους κλυδωνισμούς της κρίσης, ήταν αυτές που, έστω και άτυπα, είχαν αναπτύξει στην πράξη Πολιτικές ESG και CSR.
• Οι Εργαζόμενοι, οι Συνεργάτες, οι Προμηθευτές, ακόμα και οι Πελάτες δεν είναι αγνώμονες, όταν έχουν εισπράξει Επαγγελματική Υπευθυνότητα και Επαγγελματική Ηθική.
Μάλιστα, στην περίπτωση των ΜΜΕ όπου οι σχέσεις της Επιχείρησης με το εσωτερικό και το εξωτερικό της περιβάλλον είναι πιο άμεσες (πολλές φορές η “γειτονιά”), το marketing και το communication “σπάζουν κόκαλα” σε καθημερινή και face to face βάση!
Η πλειοψηφία των ΜΜΕ επομένως δεν έχει κάτι να “φοβηθεί” από το ESG, απεναντίας θα έχει πολλά να ωφεληθεί, αφού θα μπορεί να εκφράσει μεθοδικά και να προβάλλει οργανωμένα τα όσα θετικά κάνει ΚΑΙ για το Περιβάλλον ΚΑΙ για την Κοινωνία ΚΑΙ για την Χρηστή Διοίκηση.
Μόνη της η κάθε ΜΜΕ δεν έχει προφανώς ούτε τους πόρους (γνωστικούς, ανθρώπινους, χρονικούς και οικονομικούς) για να συστηματοποιήσει τις δράσεις της και τελικά να τις εκφράσει με έναν απλό επικοινωνιακά τρόπο, στοχεύοντας σε ένα κανονικό report σε εύλογο χρόνο.
Πρωταρχικής σημασίας επομένως είνα η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ των ΜΜΕ για την δυνατότητα ένταξής τους στο οικοσύστημα του ESG και τα σημαντικά οφέλη που μπορούν να έχουν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ιδού αυταπόδεικτα ο σημαντικός παρεμβατικός ρόλος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και της ΓΣΕΒΕΕ.
Αυτοί είναι οι Φορείς που μπορούν να Σχεδιάσουν και να Υλοποιήσουν ένα Πρόγραμμα Ενημέρωσης, που θα πρέπει να ολοκληρωθεί με αντίστοιχο εφαρμοσμένο πρόγραμμα Εκπάιδευσης-Κατάρτισης.
Κάθε αρχή και δύσκολη, όπως και ακατάλυτη η Αρχή 80/20 του Pareto:
• από το σύνολο που θα ακούσει, το 20% θα ενδιαφερθεί και από αυτούς το 20% θα δεσμευθεί για την συνέχεια. Το 4% του συνόλου δηλαδή θα “συστρατευτεί”. Τεράστιο το νούμερο για τις 700.000 ελληνικές ΜΜΕ! Ας μην είναι καν οι 28.000, ας είναι οι 2.800 ακόμα και οι 280 οι Πρωτοπόρες ΜΜΕ.
Και πως θα δυναμώνει συνεχώς το φως του Φάρου; Μόλις τα πρώτα Clusters αρχίσουν και έχουν την προβλεπόμενη ήδη από την ΕΕ υποστήριξη κάθε είδους (ενδεικτικά: https://single-marketeconomy.ec.europa.eu/industry/strategy/cluster-policy_en).
Αλλά και από τις Ελληνικές Τράπεζες με το “Green Financing”, που καθιερώνεται αλματωδώς, οι συμμορφούμενες με το ESG Ελληνικές ΜΜΕ θα είναι οι προνομιούχες σε δανειοδότηση.
Ένα ιδιαίτερο επιπλέον όφελος για τα πρώτα ESG Clusters από ΜΜΕ, θα είναι η πρόσβαση σε “άμεση πληροφόρηση” για τις τάσεις και εξελίξεις, όχι μόνο στην Ελληνική αλλά και στην Διεθνή Αγορά, σε κρίσιμες δραστηριότητές τους. Και στην εποχή της Πληροφορίας που ζούμε, αυτό είναι ίσως το πολυτιμότερο εφόδιο, που θα πρέπει να είναι στόχος της κάθε ΜΜΕ.
Παράλληλα, ζούμε αναμφίβολα και στην εποχή της Εικόνας! Και εικόνα για την κάθε ΜΜΕ θα είναι σε λίγο καιρό τα REPORTS της. Η χιλιοειπωμένη αλήθεια για την “γυναίκα του Καίσαρα”, που πρέπει να είναι αλλά και να ΦΑΙΝΕΤΑΙ τιμία. H Επιχειρηματική Τιμιότητα σήμερα έχει μόνο ένα όνομα, λέγεται ESG! Η πλειοψηφία των Ελληνικών ΜΜΕ έχει Επιχειρηματική Τιμιότητα. Το κάνει πράξη με τον τρόπο της σε αντίξοες συνήθως συνθήκες, με διαχρονική παρουσία (ως κατά κανόνα οικογενειακή επιχείρηση), αναπτύσσοντας υπευθυνότητες, ταλέντα και καινοτομίες που εκπλήσσουν.
Ας την ωθήσουμε να κατανοήσει πως έχει και μεθόδους και εργαλεία για να το κάνει συστηματικά, οργανωμένα και ανταποδοτικά. Προς όφελος της και προς όφελος της Αγοράς! Αυτό είναι το win-win σενάριο. Το “δίχτυ προστασίας” της ΜΜΕ από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και το “εφαλτήριο” για την Διατηρήσιμη Ανάπτυξή της λέγεται Cluster ESG! Ας το κάνουμε άμεσο στόχο του Οικοσυστήματος ESG. Το οφείλουμε στις ΜΜΕ, το οφείλουμε στην Ελληνική Οικονομία, το οφείλουμε στην Ελληνική Κοινωνία. Για το Σήμερα και πολύ περισσότερο για το Αύριο!
