Την ημέρα που η Ρωσία εξαπέλυε την ολοκληρωτική της επίθεση στην Ουκρανία, η Σβιτλάνα Κρακόφσκα βρισκόταν "οχυρωμένη" στην πόλη όπου κατοικεί, το Κίεβο, δουλεύοντας πυρετωδώς για να ολοκληρώσει μια έκθεση. Ως επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας στη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), εκείνη και επιστήμονες σε όλο τον κόσμο "ένωναν τις τελείες" για την σύνταξη της έκτης αξιολόγησης επί του ζητήματος της υπερθέρμανσης του πλανήτη και τις απειλές που η τελευταία συνιστά για την ανθρωπότητα.
.
Στη συνέχεια, ωστόσο, το ρωσικό πυροβολικό άρχισε να πολυβολεί γύρω της και η Κρακόφσκα, μαζί με τα μέλη της ομάδας της, έπρεπε να σπεύσουν στα πλησιέστερα καταφύγια.
Πρωτοσέλιδα
Ωστόσο, η έκθεση της IPCC κυκλοφόρησε λίγες ημέρες αργότερα. Σε κανονικές εποχές, αυτοί οι τόμοι αναλύσεων γίνονται πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο. Αυτός ο τελευταίος θα είχε κάνει ρεκόρ από αυτή την άποψη, καθώς είναι ο πλέον σοκαριστικός ως προς τις προβλέψεις του. Η ανθρωπότητα, αναφέρεται σε αυτόν, πιθανότατα δεν θα επιτύχει τους στόχους της να περιορίσει την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας και θα εισέλθει σε μια εποχή κλιματικών καταστροφών. Όμως, δυστυχώς, δεν βρισκόμαστε σε μια εποχή κανονικότητας και το μήνυμα πνίγηκε σε έναν "ποταμό" ειδήσεων στον οποίο κυριαρχούσαν οι πυροβολισμοί και οι θάνατοι.
Προσθέστε τα παραπάνω στη λίστα με τις φρικαλεότητες που έχει διαπράξει τελευταία ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν. Δεν έχει παραβιάσει μονάχα την εδαφική ακεραιότητα μιας ελεύθερης χώρας, δεν έχει σκοτώσει και τρομοκρατήσει απλώς αθώους ανθρώπους και δεν κουρελιάσει μόνον όλους τους όρους συγκρότησης του σύγχρονου πολιτισμού. Έχει επίσης αποσπάσει την προσοχή του κόσμου από εκείνο το οποίο θα έπρεπε να είναι μια κοινή προσήλωση για να σωθεί το κλίμα στον πλανήτη μας. Οι πολιτικοί οι οποίοι προηγουμένως μιλούσαν ολημερίς και σχεδόν αποκλειστικά Πράσινες Συμφωνίες τώρα επικεντρώνονται αποκλειστικά στην αντίσταση έναντι της επίθεσης του Πούτιν.
Κοινωνική αναταραχή
Υπάρχει άλλη μια συσχέτιση μεταξύ του πολέμου του και της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Είναι κάτι το οποίο έχει τονίσει η Κρακόφσκα, μητέρα τεσσάρων παιδιών, η οποία έχει επιλέξει να παραμείνει μέχρι σήμερα στο Κίεβο, στις σποραδικές της συνομιλίες μέσω Zoom με τον έξω κόσμο. Ο Πούτιν κυβερνά ένα πετρελαιο-κράτος το οποίο εκμεταλλεύεται τα ίδια τα ορυκτά καύσιμα που προκαλούν την κλιματική αλλαγή. Πληρώνοντας για το πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριό του, ο κόσμος ουσιαστικά χρηματοδοτεί την πολεμική του μηχανή και την επιθετικότητά του.
Γι' αυτό η ενέργεια έχει γίνει επίσης στρατιωτικό και στρατηγικό όπλο και για τις δύο πλευρές. Ο Πούτιν θα μπορούσε να κόψει το πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο με τα οποία τροφοδοτούνται οι οικονομίες της Ευρώπης. Η Δύση, από την πλευρά της, προσπαθεί να απογαλακτιστεί από τους υδρογονάνθρακες του Πούτιν για να τον κάνει να χρεοκοπήσει το συντομότερο δυνατό.
Το πλέον ορατό αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης είναι το αυξανόμενο κόστος όλων ανεξαιρέτως των ορυκτών καυσίμων. Η αύξηση των λογαριασμών θέρμανσης και οι τιμές στα πρατήρια καυσίμων θα πλήξουν περισσότερο τους φτωχούς. Στη χειρότερη περίπτωση, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μαζικές διαμαρτυρίες - όπως οι ταραχές των Κίτρινων Γιλέκων του 2018 στη Γαλλία, αλλά μεγαλύτερες και σε περισσότερα μέρη ανά τον κόσμο. Πολλές χώρες θα πρέπει να αρχίσουν να φοβούνται για την κοινωνική ειρήνη στο εσωτερικό τους.
Πολεμικές συνθήκες
Επομένως, δεν υπάρχει πραγματικά καμία εναλλακτική από την προσωρινή παύση των Green Deals και άλλων έργων τα οποία προορίζονται να μας σώσουν μακροπρόθεσμα. Η ανάγκη για ασφάλεια της ίδιας της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας των ανθρώπων υπερισχύει προς το παρόν σε σχέση με οτιδήποτε άλλο. Για να επιβιώσουμε τώρα και να ξεπεράσουμε με επιτυχία τον επόμενο έναν ή και δύο χειμώνες - όσο τέλος πάντων ο Πούτιν θα παραμένει ελεύθερος και με λυμένα τα χέρια - πρέπει να αντικαταστήσουμε ένα είδος ορυκτών καυσίμων - το δικό του - με όλα τα υπόλοιπα.
Για την Ευρώπη, η οποία προμηθεύεται περίπου το 40% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία, αυτό σημαίνει μανιώδεις αγορές περισσότερου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από μέρη όπως οι ΗΠΑ ή το Κατάρ, ενώ ταυτόχρονα κατασκευάζονται τα λιμάνια και οι τερματικοί σταθμοί που μπορούν να υποδεχθούν τα πλοία που θα το μεταφέρουν. Όπου αυτό είναι δυνατόν, σημαίνει επίσης την παράταση της διάρκειας ζωής των πυρηνικών σταθμών οι οποίοι επρόκειτο να κλείσουν - όπως εξετάζει να πράξει το Βέλγιο, αλλά όχι - από πείσμα - η Γερμανία.
Ακόμη όμως και όταν διαχειριζόμαστε μια οξεία έκτακτη ανάγκη, πρέπει ταυτόχρονα να προετοιμαζόμαστε για την έξοδο από αυτήν. Ναι, μπορούμε να μιλούμε τώρα για προσωρινές εκπτώσεις στη βενζίνη ή στο πετρέλαιο θέρμανσης για τους φτωχούς. Ο στόχος μας, ωστόσο, πρέπει να είναι να επιστρέψουμε όσο το δυνατόν συντομότερα στο να αφήνουμε τον άνθρακα να γίνεται σταδιακά πιο ακριβός με την πάροδο του χρόνου - μέσω συστημάτων cap-and-trade και άλλων τέτοιων μεθόδων - ώστε οι άνθρωποι να συνηθίσουν σιγά-σιγά να καταναλώνουν λιγότερο από αυτόν.
Τέλος το αέριο - γέφυρα
Πρέπει επίσης να αποχαιρετήσουμε κάποιες από τις ιδιαίτερα αγαπημένες μας προλήψεις ή πεποιθήσεις. Η μία, ειδικά στη Γερμανία, είναι ότι το φυσικό αέριο μπορεί να αποτελέσει μια "γέφυρα" από τον ακόμη πιο "βρώμικο" ηλεκτρισμό ο οποίος παράγεται με καύση άνθρακα προς την καθαρότερή, πιο πράσινη, ηλιακά και αιολικά παραγόμενη ενέργεια. Λόγω της γεωπολιτικής κατάστασης, αυτή η "γέφυρα" φυσικού αερίου στην πραγματικότητα έχει ήδη καταρρεύσει.
Η νέα πραγματικότητα είναι ότι πρέπει να προχωρήσουμε, ακόμη πιο γρήγορα, προς την καθολική ηλεκτροδότηση με τροφοδοσία 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), με το πράσινο υδρογόνο να καλύπτει τα αναπόφευκτα κενά. Οι χώρες οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν καταπιαστεί με την κατασκευή φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, έξυπνων δικτύων και άλλων τμημάτων του παζλ πρέπει να πολλαπλασιάσουν τις προσπάθειές τους σαν να μην υπάρχει αύριο, σαν η ζωή τους να εξαρτάται απ’ αυτό. Άλλωστε, πιθανότατα όντως εξαρτάται.
Η μόνη αχτίδα ελπίδας είναι ο Πούτιν να απλοποίησε άθελά του τις πολιτικές παραμέτρους μιας τέτοιας παγκόσμιας κίνησης. Το να πείθει κανείς τους ψηφοφόρους απαιτεί να γνωστοποιεί την ανάγκη για θυσίες - από το να κοιμάται κανείς σε κάπως πιο κρύο σπίτι τους χειμώνες μέχρι να πετά λιγότερο με αεροπλάνο και να πληρώνει περισσότερα όταν το πράττει.
Πλέον, ωστόσο, οι πολιτικοί μπορούν να υποστηρίξουν τα παραπάνω από δύο πλευρές - ως αναγκαία τόσο για τη μάχη κατά της ρωσικής επιθετικότητας, όσο και κατά της κλιματικής αλλαγής. Όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και των δύο αγώνων, όπως η Σβιτλάνα Κρακόφσκα, μας υπενθυμίζουν ότι οι δύο μάχες είναι εξίσου επείγουσες.
Πηγή: Bloomberg Opinion (μτφ Capital.gr)
