Τα τελευταία χρόνια, με ιδιαίτερη ένταση το τελευταίο διαστημα έχει αναδυθεί ως ιδιαίτερα επίκαιρο το θέμα του πλαισίου ESG (Environmental – Social – Governance) ή Περιβάλλον – Κοινωνία – Διακυβέρνηση. Το γενικότερο πλαίσιο αφορά στη μετατροπή του επιχειρηματικού μοντέλου ώστε το επιχειρηματικό οικοσύστημα και συνακόλουθα ο κάθε ένας επιχειρηματικός οργανισμός να προσδίδει μακροπρόθεσμα αξία προσβλέποντας στην αειφορία και λαμβάνοντας υπόψιν τους ανωτέρω πυλώνες.
Τα σημαντικά θέματα που φαίνεται να προκύπτουν για τον ασφαλιστικό κλάδο και απαιτείται να αντιμετωπιστούν είναι, ανά πυλώνα είναι:
— Για τον πυλώνα «περιβάλλον»: η ενσωμάτωση κλιματικών κριτηρίων στο χαρτοφυλάκιο προϊόντων καθώς και η φιλοδοξία για μηδενική καθαρή κατανάλωση ενέργειας, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η διαχείριση αποβλήτων και υδάτων και η δημιουργία ασφαλιστικών προϊόντων για «καθαρά» περιουσιακά στοιχεία και «καθαρά/ενεργειακά αποδοτικά» οχήματα.
— Για τον πυλώνα «κοινωνία»: οι δράσεις επιχειρηματικής φιλανθρωπίας και ο εθελοντισμός, η προσφορά εργασίας με γνώμονα το σεβασμό στις ίσες ευκαιρίες, τη διαφορετικότητα και την ενσωμάτωση, η ανταπόκριση στις καταστροφές και η υποστήριξη των πληγέντων από αυτές π.χ. από την πανδημία COVID-19, η μη επαρκής κοινωνική απόδοση των επενδύσεων ή η τυχόν παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων από αυτές, και η χρηματοοικονομική ένταξη/ενσωμάτωση.
Τα θέματα ESG επηρεάζουν όλες τις πτυχές των ασφαλιστικών εργασιών. Πιο συγκεκριμένα: Λειτουργίες, ∆ιαχείριση κινδύνου, Στρατηγική
-Στη στρατηγική αναμένεται η επανεκτίμηση της βιωσιμότητας του τρέχοντος επιχειρηματικού μοντέλου, ο προσδιορισμός χρονοδιαγράμματος μετάβασης στη μηδενική καθαρή κατανάλωση ενέργειας και η διαχείριση όλων των ενδιαφερομένων σχετικά με τις ενέργειες αυτές.
-Στην ανάληψη κινδύνου αναμένεται ο σχεδιασμός νέων προϊόντων για τις νέες τεχνολογίες και κινδύνους, αλλαγή τεχνικών όρων σε ασφαλιστήρια συμβόλαια ώστε να τίθενται όρια και απαλλαγές για τους αναδυόμενους κινδύνους, και αλλαγή στρατηγικής ανάληψης ώστε να γίνεται ή όχι στόχευση σε υποψήφιους πελάτες ή κλάδους με βάση κριτήρια ESG.
-Στη μοντελοποίηση αναμένεται εισαγωγή και ενσωμάτωση νέων μοντέλων, σημαντική επιμήκυνση του χρονικού ορίζοντα μοντελοποίησης και αύξηση εξάρτησης από δεδομένα τρίτων που συνεπάγονται αυξημένες απαιτήσεις για δοκιμές, επικύρωση και διασφάλιση.
-Στη διαχείριση κινδύνων αναμένεται ενσωμάτωση του κλιματικού κινδύνου στα πλαίσια διαχείρισης κινδύνων, αξιολόγηση του risk appetite και μεγαλύτερος χρονικός ορίζοντας για την εκτίμηση κινδύνων.
-Σε επίπεδο λειτουργιών αναμένεται ανάπτυξη μεγαλύτερης λειτουργικής ανθεκτικότητας στους αναδυόμενους κλιματικούς κινδύνους, εκτίμηση
της περιβαλλοντικής επίδρασης των λειτουργιών καθώς και μεταβολή στη διαχείριση του προσωπικού λαμβάνοντας υπόψιν το πλαίσιο ESG.
-Σε επίπεδο επενδύσεων αναμένεται ευθυγράμμιση του χαρτοφυλακίου με τη στρατηγική ESG, αξιολόγηση των αναμενόμενων εξελίξεων ανά κλάδο και προσπάθεια αντιμετώπισης της αβεβαιότητας που απορρέει από αλλαγές στην κυβερνητική πολιτική ή στην κοινή γνώμη.
-Τέλος στο κανονιστικό τμήμα υπάρχουν πολυάριθμες προβλέψεις μέχρι σήμερα από μεμονωμένες ρυθμιστικές αρχές. Ενδεικτικά, για το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την SS3/19, οι εταιρείες αναμένεται να έχουν ενσωματώσει την προσέγγιση για τη διαχείριση των χρηματοοικονομικών κινδύνων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή έως το τέλος του 2021. Ειδικότερα για την Ελλάδα, οι βασικές πρόσφατες σχετικές τοπικές ή Ευρωπαϊκές νομοθεσίες είναι ο νόμος 4706/2020 για την Εταιρική διακυβέρνηση των ανωνύμων εταιρειών, o Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 (EU taxonomy) σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων και ο Κανονισμός 2019/2088 περί γνωστοποιήσεων αειφορίας (SFDR) στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Οι ανωτέρω κανονιστικές ρυθμίσεις είτε είχαν ορίζονταεφαρμογήςπουέκλεισεπρόσφατα,είτε περιλαμβάνουν διατάξεις που είναι σχετικά άμεσα εφαρμοστέες.
Το γενικότερο συμπέρασμα από τις ανωτέρω κανονιστικού χαρακτήρα αλλαγές και το περιβάλλον που διαμορφώνεται είτε τοπικά είτε παγκόσμια, είναι ότι το ESG δεν είναι μια τάση που έχει βραχυχρόνιο ορίζοντα, είναι κάτι που οι νομοθέτες λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τους και αναμένεται να απασχολεί εφεξής εξακολουθητικά και περισσότερο έντονα τις επιχειρήσεις και το οικονομικό σύνολο. Μέσα στο περιβάλλον που αναδύεται, ο παγκόσμιος ρόλος του ασφαλιστικού κλάδου ως διαχειριστή κινδύνου, φορέα κινδύνου και σημαντικού επενδυτή, τον τοποθετεί σε σημαντική θέση για την προώθηση του ESG, γιατί μπορεί να βοηθήσει στη μετάβαση της κοινωνίας από τη μυωπική και μονοδιάστατη εστίαση στα βραχυπρόθεσμα κέρδη, στην οικοδόμηση μιας πράσινης και δίκαιης οικονομίας χωρίς αποκλεισμούς.
Κανονισμός Γνωστοποιήσεων Αειφορίας (SFDR)
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation) 2019/2088 έχει σαν στόχο την παροχή και ενίσχυση της διαφάνειας στα χρηματοοικονομικά προϊόντα κατευθύνοντας τα ιδιωτικά κεφάλαια προς βιώσιμες επενδύσεις καθώς και την εξέταση του κινδύνου βιωσιμότητας στην διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων και τις πολιτικές δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζουν οι συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Συγκεκριμένα οι οντότητες που εμπίπτουν στον κανονισμό οφείλουν:
Να δημοσιεύουν δήλωση για τις πολιτικές τους,
Να αναφέρουν που εντοπίζονται οι κίνδυνοι βιωσιμότητας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για επενδύσεις (χρεόγραφα κλπ) καθώς και τις πολιτικές Δέουσας επιμέλειας (Due Diligence) που εφαρμόζουν,
Γνωστοποίηση στην πολιτική αμοιβών σχετικά μετον τρόπο που ενσωματώνονται οι κίνδυνοι αυτοί.
Οι γνωστοποιήσεις αυτές θα γίνονται μέσα από Κανονιστικά Τεχνικά Πρότυπα (R.T.S) που αναμένεται να εγκριθούν από την Ευρωπαϊκή επιτροπή και να έχουν εφαρμογή από τον Ιούλιο του 2022.
Πηγη: Insurance World
