Καθόλου ξεκάθαρο είναι το πώς το ESG μετατράπηκε από μια περίεργη ιδέα στα Ηνωμένα Έθνη σε μια έννοια που έχει μεταμορφώσει τη στρατηγική μάρκετινγκ της Wall Street, έχει δημιουργήσει μια νέα βιομηχανία παρόχων δεδομένων βιωσιμότητας, έχει συγκεντρώσει τρισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία και έχει προκαλέσει τα πυρά των νομοθετών και από τις δύο πλευρές του διαδρόμου.
.
Πράγματι, το «παγκόσμιο ενεργητικό των βιώσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων» έχει ανέλθει σε περίπου 2,77 τρισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Morningstar Inc. Άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό αυτό ακόμη υψηλότερα.
Και σύμφωνα με την Deloitte, ο αριθμός των διαχειριστών επενδύσεων που ανέφεραν τουλάχιστον ένα αμοιβαίο κεφάλαιο ESG στα χαρτοφυλάκιά τους έχει αυξηθεί σχεδόν 300% από το 2016 , ενώ τα περιουσιακά στοιχεία που είναι ευθυγραμμισμένα με την ESG θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν «το ήμισυ όλων των επαγγελματικά διαχειριζόμενων περιουσιακών στοιχείων» μέχρι το 2024.
Ο Paul Clements-Hunt, πρώην επικεφαλής της χρηματοδοτικής πρωτοβουλίας του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ ή UNEP FI πιστεύει ότι ένας συνδυασμός γεγονότων ώθησε την ανάπτυξη. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008 κατέστρεψε την εμπιστοσύνη του κοινού στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, είπε, και το μάρκετινγκ ESG προσέφερε στον κλάδο ένα εργαλείο για να διορθώσει μέρος της ζημίας.
«Ο χρηματοπιστωτικός τομέας σε παγκόσμιο επίπεδο έπρεπε να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη. Χρειάζονταν κάποιο μηχανισμό με τον οποίο θα μπορούσαν να επανασυνδεθούν- χρειάζονταν μια κοινωνική άδεια λειτουργίας», είπε. «Και νομίζω ότι το ESG παρείχε μέρος της απάντησης».
Αλλά ο ίδιος και άλλοι δήλωσαν επίσης ότι πιστεύουν ότι η εντατικοποίηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, η αυξανόμενη δημόσια ανησυχία για την κλιματική αλλαγή και η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα το 2015 συνέβαλαν στην «απόλυτη μανία της αγοράς» γύρω από το ESG.
Αυτό, με τη σειρά του, λένε, μπορεί να έχει συμβάλει στην εσφαλμένη εντύπωση του κοινού ότι οι αξιολογήσεις, οι έρευνες και τα κεφάλαια ESG παρέχουν αντικειμενικές απαντήσεις σχετικά με το ποιες εταιρείες είναι οι πιο επωφελείς - ή οι λιγότερο επιβλαβείς - για τους ανθρώπους και τον πλανήτη.
«Δεν προσπαθούν να σας δώσουν μια απόλυτη κρίση για το πόσο βιώσιμες είναι οι εταιρείες. Προσπαθούν να σας δώσουν ένα σύμπαν εταιρειών που είναι σχετικά πιο βιώσιμες σε αυτούς τους δείκτες από τις ομοειδείς τους», δήλωσε ο James Gifford.
Αυτή η πραγματικότητα έχει προκαλέσει ανησυχίες στους υποστηρικτές του κλίματος, τους νομοθέτες και τα κουρασμένα στελέχη της οικονομίας σχετικά με την εξάπλωση του ESG και το τι πρέπει να συμβεί στη συνέχεια.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και άλλες ρυθμιστικές αρχές προσπαθούν να απαντήσουν στη σύγχυση. Προτάθηκαν νέοι κανόνες τον Μάιο, οι οποίοι θα έθεταν κιγκλιδώματα γύρω από τα είδη των κεφαλαίων που επιτρέπεται να φέρουν ονόματα που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και θα απαιτούσαν από τις επιχειρήσεις επενδύσεων να υποστηρίζουν τους πράσινους ισχυρισμούς τους με αδιάσειστα αποδεικτικά στοιχεία (Climatewire, 26 Μαΐου).
Οι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες και αξιωματούχοι σε πολιτειακό και ομοσπονδιακό επίπεδο ανησυχούν επίσης - για το «πράσινο ξέπλυμα» και άλλα.
Λένε ότι οι προοδευτικοί έχουν χρησιμοποιήσει το ESG για να εκφοβίσουν τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες και τις επιχειρήσεις ώστε να δώσουν προτεραιότητα σε «κομματικές προτεραιότητες» όπως η δράση για το κλίμα και η φυλετική δικαιοσύνη έναντι των οικονομικών αποδόσεων.
Ο Γενικός Εισαγγελέας του Κεντάκι, Daniel Cameron (R), για παράδειγμα, έστειλε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου νωρίτερα αυτό το μήνα που ζητούσε από τους υποστηρικτές του να συνεισφέρουν «οποιοδήποτε ποσό - ακόμη και μόνο 5 δολάρια» για να βοηθήσουν τους Ρεπουμπλικάνους γενικούς εισαγγελείς να αντισταθούν στους «φιλελεύθερους νταήδες» και να «σταματήσουν το ESG».
«Οι συντάξεις των σκληρά εργαζόμενων πολιτών του Κεντάκι απειλούνται όταν οι αφυπνισμένοι επενδυτές βάζουν τη φιλελεύθερη πολιτική πάνω από τις εμπιστευτικές τους ευθύνες», έγραψε ο Cameron.
Αυτή η γραμμή σκέψης έρχεται σε αντίθεση με το έργο των Ηνωμένων Εθνών πριν από δύο δεκαετίες, δήλωσε ο Jacob Malthouse από το UNEP FI . Αυτές οι προσπάθειες είχαν σχεδιαστεί για να δείξουν ότι η εξέταση του κλίματος και άλλων θεμάτων κατά την επένδυση δεν είναι πολιτική ή έστω προοδευτική - απλώς δίνει μια πιο ακριβή εικόνα για το πώς λειτουργεί στην πραγματικότητα ο κόσμος.
«Νομίζω ότι το ESG για τα επόμενα 20 χρόνια έχει να κάνει με το να μην επιτρέψουμε στο εκκρεμές να γυρίσει πίσω», πρόσθεσε ο Malthouse.
Άλλοι δεν είναι τόσο σίγουροι ότι η συντομογραφία - ή η έννοια που αντιπροσωπεύει - αξίζει μια θέση στη συζήτηση. Ο Tariq Fancy, για παράδειγμα, ο πρώην επικεφαλής επενδύσεων για βιώσιμες επενδύσεις στην BlackRock Inc. , έχει αναδειχθεί σε επικριτή υψηλού προφίλ.
Το 2021, έγραψε ένα καυστικό άρθρο στην εφημερίδα USA Today, υποστηρίζοντας ότι «η αρένα των κοινωνικών επενδύσεων πολλών εκατομμυρίων δολαρίων παρουσιάζεται ως κάτι που δεν είναι. Στην ουσία, η Wall Street "πρασινίζει" το οικονομικό σύστημα και, στην πορεία, δημιουργεί έναν θανάσιμο αντιπερισπασμό. Θα έπρεπε να το ξέρω, ήμουν στην καρδιά της υπόθεσης», πρόσθεσε.
