Με «πράσινα» κριτήρια θα γίνεται μέσα στα επόμενα δύο με τρία χρόνια το 50% των χρηματοδοτήσεων των τραπεζών, κάτι που θα επηρεάσει τόσο τη διάθεση όσο και την τιμολόγηση των επιχειρηματικών δανείων. Ήδη τραπεζίτες αναφέρουν στην «Απογευματινή της Κυριακής» ότι το 25% του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών γίνεται με κριτήρια ESG, επικεντρώνοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη των επιχειρήσεων στο τρίπτυχο: προστασία του περιβάλλοντος και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, εταιρική διακυβέρνηση με μέριμνα για την ισότητα των φύλων και την συμπερίληψη και προσφορά στην κοινωνία.
.
Δεδομένων των κλιματικών stress tests που διενεργεί την τελευταία διετία στις ευρωπαϊκές τράπεζες η ΕΚΤ, αλλά και του σκέλους των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την «πράσινη» μετάβαση, οι ελληνικές τράπεζες εφαρμόζουν ήδη έναν «πράσινο» Τειρεσία για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και μελλοντικά και των ιδιωτών. Με εργώδεις προσπάθειες από τον Ιούλιο του 2022, σε συνεργασία με την ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών και οι τράπεζες μέλη της προχώρησαν στη δημιουργία αποθετηρίου ESG πληροφοριών (ESG Data Repository & Scoring) για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και κανονιστικής υποχρέωσης. Το αποθετήριο αυτό, λαμβάνοντας υπόψη τις εποπτικές και τις ρυθμιστικές υποχρεώσεις, αποτελεί ένα πλαίσιο συλλογής και αποθήκευσης δεδομένων από τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις ως προς την ανταπόκρισή τους στις απαιτήσεις Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Διακυβέρνησης (ESG performance).
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει δημιουργήσει κοινό διατραπεζικό ερωτηματολόγιο, επιμέρους κλαδικά ερωτηματολόγια και απλοποιημένο ερωτηματολόγιο για μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις με σκοπό τη σταδιακή προσαρμογή και ενημέρωση της αγοράς και ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ως προς τα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης. Με την πρωτοβουλία αυτήν οι τράπεζες αφενός ακολουθούν τις βέλτιστες μέχρι σήμερα πρακτικές, αφετέρου προετοιμάζουν τις επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας τη μετάβασή τους σε μια κλιματικά ουδέτερη και κοινωνικά δίκαιη οικονομία. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα πολύ λίγες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναλάβει αντίστοιχη πρωτοβουλία διατραπεζικών ερωτηματολογίων, με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών να επιδεικνύει ταχύτατα αντανακλαστικά και ικανότητα προσαρμογής και ανταπόκρισης στα νέα εποπτικά ζητούμενα.
Στα ερωτηματολόγια αυτά έχουν απαντήσει μέχρι στιγμής 300 μεγάλες επιχειρήσεις, με προσωπικό 250 ατόμων και άνω και με τζίρο πάνω από 40 εκατ. ευρώ. Στην υποχρέωση παροχής στοιχείων ESG θα υπαχθούν σταδιακά και οι μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, ενώ το μέτρο θα ισχύσει ακολούθως και για τους ιδιώτες υποψήφιους δανειολήπτες, ιδίως αυτούς που θα θέλουν να πάρουν στεγαστικό δάνειο.
Στην πράξη, με βάση τα παραπάνω, όταν μια επιχείρηση υποβάλλει στην τράπεζα αίτημα δανειοδότησης, παραπέμπεται αυτομάτως στον «πράσινο» Τειρεσία και συμπληρώνει δύο ερωτηματολόγια (το ένα το κοινό για όλες τις επιχειρήσεις και το άλλο το κλαδικό, ανάλογα με τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται η επιχείρηση). Αυτό γίνεται προκειμένου να συγκεντρωθούν πληροφορίες για το ESG προφίλ της επιχείρησης και η τράπεζα να γνωρίζει το ρίσκο της τελευταίας υπό τα νέα δεδομένα, πριν αποφασίσει αν θα δανείσει την επιχείρηση ή όχι και, αν ναι, με τι επιτόκιο (εταιρείες που πληρούν υψηλά standards ESG θα έχουν καλύτερη τιμολόγηση, ενώ εταιρείες με σοβαρές ελλείψεις θα καταλήξουν να αποκλειστούν από τον τραπεζικό δανεισμό). Οι πληροφορίες θα τηρούνται στον «πράσινο» Τειρεσία, ώστε οι τράπεζες να ανατρέχουν σε αυτές και θα επικαιροποιούνται σε τακτική βάση, καταγράφοντας την πρόοδο των επιχειρήσεων στην υιοθέτηση των κριτηρίων ESG.
Τα οφέλη του «πράσινου» Τειρεσία αφορούν τόσο στις τράπεζες όσο και στις επιχειρήσεις. Οι τράπεζες είναι σε θέση να έχουν καλύτερη εικόνα και ποιότητα του ενεργητικού τους, καθώς μπορούν να αξιολογήσουν καλύτερα και τις εμπράγματες εξασφαλίσεις που φέρουν τα δάνεια των επιχειρήσεων. Παράλληλα, μέσω της καταγραφής και συλλογής των πληροφοριών ESG επιτυγχάνεται η έγκαιρη αναγνώριση, αξιολόγηση και διαχείριση των επιδόσεων της επιχειρηματικής κοινότητας στη βιωσιμότητα, αναδεικνύοντας αφενός καλές πρακτικές και αφετέρου προετοιμάζοντας τις επιχειρήσεις για τις αλλαγές στο περιβάλλον του ανταγωνισμού, υποστηρίζοντας τη μετάβασή τους σε μια κλιματικά ουδέτερη και κοινωνικά δίκαιη οικονομία και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφειά τους. Η υιοθέτηση και ενσωμάτωση των προτύπων ESG από τις επιχειρήσεις θα συνεισφέρει στην κερδοφορία και τα οικονομικά αποτελέσματά τους σε πολλαπλά επίπεδα, ενισχύοντας την ελκυστικότητά τους για το επενδυτικό κοινό, ενώ παράλληλα θα τις θωρακίζει απέναντι στους σχετικούς κινδύνους.
