Η Χρύσα Κοκκόση, Εισηγήτρια στην Ειδική Νομική Υπηρεσία (Τμήμα δικαίου Ευρωπαϊκής Ένωσης) του Υπουργείο Εξωτερικών, σημειώνει στο energypress, ότι πολλές φορές οι οικογενειακές υποχρεώσεις μιας γυναίκας κρατούν πίσω προσωπικές φιλοδοξίες, κάτι που κυριαρχεί στον κλάδο της ενέργειας, όντας ανδροκρατούμενος.
Η ίδια δεν έχει βιώσει διακρίσεις στη δουλειά της λόγω του φύλου, ενώ αναγνωρίζει ως πολύ σημαντική την ανάληψη θέσεων ευθύνης από γυναίκες στον τομέα της ενέργειας και όχι μόνο.
Ποια βήματα σε οδήγησαν στον τομέα της ενέργειας; Ήταν επιλογή εξαρχής ή προέκυψε στη συνέχεια;
Η επιλογή του ενεργειακού τομέα ως εξειδίκευση προέκυψε αρκετά νωρίς ήδη από τα φοιτητικά μου χρόνια κατά τη διάρκεια των σπουδών μου για ένα εξάμηνο στο Αμβούργο της Γερμανίας. Στο πλαίσιο των διαλέξεων του δικαίου του περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου διαφαινόταν έντονα η διαμόρφωση ενός νέου πολυσχιδούς κλάδου δικαίου αυτού του δικαίου της ενέργειας στις εθνικές έννομες τάξεις. Μολονότι η ένταξη ενός νομικού στον ευρύτερο ενεργειακό χώρο δεν είναι εύκολη, προσπάθησα να διαμορφώσω το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό μου προφίλ κατά τρόπο ώστε να γίνω μέρος αυτού. Πλέον μπορώ να πω ότι έχω δει την ενέργεια από διάφορες, εξαιρετικά ενδιαφέρουσες θέσεις και κάθε μία μου έχει δώσει διαφορετική προοπτική.
Βλέπουμε ότι στον τομέα της ενέργειας είναι λίγες οι γυναίκες που έχουν θέση ευθύνης. Που οφείλεται αυτό;
Αναμφίβολα, μία γυναίκα πέραν των χρονικών δεσμεύσεων και απαιτήσεων μιας θέσης ευθύνης καλείται να είναι σύζυγος και μητέρα αναλαμβάνοντας να φέρει εις πέρας πολλούς σημαντικούς ρόλους ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα στην επιλογή πολλές φορές να κερδίζει η οικογένεια και να μένουν πίσω οι προσωπικές μας φιλοδοξίες. Ειδικά για τον τομέα της ενέργειας, δεδομένου ότι μεγάλο τμήμα όσων απασχολούνται είναι μηχανικοί και επομένως σε μεγάλο βαθμό άνδρες, κατά την άποψή μου είναι νομοτελειακό η πλειονότητα των θέσεων ευθύνης να καταλαμβάνονται από αυτούς.
Ποια ήταν η στιγμή που κατάλαβες ότι το φύλλο παίζει (…ή δεν παίζει) ρόλο στην επαγγελματική εξέλιξη;
Θα έλεγα ότι στον τομέα της ενέργειας δεν παίζει ρόλο τόσο το φύλο αλλά η ιδιότητα. Πιο συγκεκριμένα, λόγω της φύσεως και του αντικειμένου της ενέργειας, ο χώρος είναι «μηχανικο-κρατούμενος». Μέχρι τώρα δεν αντιμετώπισα κάποια διάκριση στον χώρο εργασίας και στην επαγγελματική μου εξέλιξη λόγω του φύλου μου. Αντιθέτως, είναι κάτι το οποίο έχω βιώσει ορισμένες φορές λόγω της ιδιότητάς μου ως δικηγόρος. Θεωρώ ότι ένας μη μηχανικός που ασχολείται με τον ενεργειακό τομέα καλείται να κερδίσει την εμπιστοσύνη των γύρω του και να αποδείξει τις γνώσεις και τις επαγγελματικές του ικανότητες πολύ πιο συχνά σε σχέση με κάποιον μηχανικό.
Ποια ήταν η στιγμή που κατάλαβες ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει πλέον προς το καλύτερο;
Η κατάληψη θέσεων ευθύνης και αποφασιστικής αρμοδιότητας από γυναίκες στον τομέα της ενέργειας αυξάνεται συνεχώς, είτε πρόκειται για διοικητικά συμβούλια εταιρειών είτε για θέσεις ευθύνης εντός των εταιρειών και των οργανισμών. Βέβαια, θα έλεγα ότι διανύουμε μια περίοδο που οι γυναίκες καταλαμβάνουν ολοένα και περισσότερες θέσεις ευθύνης σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Ενδεικτικά, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αυτή τη στιγμή έχουμε Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Επίτροπο Ενέργειας και Γενική Διευθύντρια Ενέργειας γυναικείου φύλου και οι τρεις. Αντιθέτως, θα μπορούσε να πει κανείς ότι μάλλον – μόνο- στη Ρ.Α.Ε. δεν ακολουθήθηκαν οι εξελίξεις αυτές και στην Ολομέλεια δεν έχει διοριστεί καμία γυναίκα.
Who is who
Η Χρύσα Κοκκόση είναι απόφοιτος της Νομική Σχολής Αθηνών όπου και συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο με διπλωματική εργασία σχετικά με την ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την ασφάλεια εφοδιασμού. Στη συνέχεια εξειδικεύτηκε και στη διεθνή εμπορική διαιτησία (Queen Mary University of London) και σήμερα είναι υποψήφια Διδάκτωρ στη Νομική Σχολή Αθηνών με αντικείμενο το δίκαιο της ενέργειας και συγκεκριμένα την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού στην απελευθερωμένη αγορά. Από τον Μάρτιο 2022, κατόπιν εξετάσεων, είναι Εισηγήτρια στην Ειδική Νομική Υπηρεσία (Τμήμα δικαίου Ευρωπαϊκής Ένωσης) του Υπουργείο Εξωτερικών, χειριζόμενη θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος.
Έχει απασχοληθεί στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην ΕΕ για θέματα ενεργειακής πολιτικής. Κατά την περίοδο 2013-2022 ήταν στέλεχος της Νομικής Υπηρεσίας του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) με ειδίκευση στα ρυθμιστικά θέματα. Έχει διατελέσει Νομική Σύμβουλος στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με συμμετοχή σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές καθώς και μέλος Δ.Σ. στην εταιρεία ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ Α.Ε. Έχει δώσει διαλέξεις στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου στο πλαίσιο του μαθήματος «Δίκαιο της Ενέργειας» και αρθρογραφεί σε επιστημονικά περιοδικά. Μιλάει άπταιστα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.