Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι οι εταιρείες κάνουν ολοένα και πιο δύσκολο στον καταναλωτή να παρέμβει με κάθε τρόπο στην επισκευή της συσκευής του. Για παράδειγμα, το άνοιγμα ενός Iphone απαιτεί ένα κατσαβίδι σε σχήμα αστεριού και άλλα εργαλεία που δεν θα βρεις στην εργαλειοθήκη. Μόλις το ανοίξεις, θα βρεις την μπαταρία κολλημένη στο περίβλημα με κολλητική ταινία, η οποία είναι δύσκολο να αφαιρεθεί. Όλα αυτά οδηγούν τους χρήστες τους σε τεχνικούς επισκευής ενώ θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν οι ίδιοι απλές διορθώσεις.
Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι οι εταιρείες κάνουν ολοένα και πιο δύσκολο στον καταναλωτή να παρέμβει με κάθε τρόπο στην επισκευή της συσκευής του. Για παράδειγμα, το άνοιγμα ενός Iphone απαιτεί ένα κατσαβίδι σε σχήμα αστεριού και άλλα εργαλεία που δεν θα βρεις στην εργαλειοθήκη. Μόλις το ανοίξεις, θα βρεις την μπαταρία κολλημένη στο περίβλημα με κολλητική ταινία, η οποία είναι δύσκολο να αφαιρεθεί. Όλα αυτά οδηγούν τους χρήστες τους σε τεχνικούς επισκευής ενώ θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν οι ίδιοι απλές διορθώσεις.
Από την άλλη, οι κατασκευαστές επιμένουν ότι για να μπορεί κάποιος εξωτερικός τεχνικός να μπορεί να αναλαμβάνει την επισκευή μιας συγκεκριμένης συσκευής θα πρέπει να εκπαιδεύεται από αυτούς για να διασφαλίζεται η ποιότητα της εργασίας εγκεκριμένα συνεργεία επισκευής. (Αυτό ισχύει στην Amazon, την Apple, τη General Electric, τη John Deere, τη Microsoft, τη Samsung, και την Tesla).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να δώσει στο μέλλον στους καταναλωτές το «δικαίωμα στην επισκευή», είτε μέσω επέκτασης των εγγυήσεων, είτε διασφαλίζοντας την διαθεσιμότητα εξαρτημάτων ή καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες για επισκευή ή συντήρηση.
Παρόλο που δεν υπάρχουν ακόμη ευρωπαϊκοί κανονισμοί για το ζήτημα, μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάνει το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Από την 1η Ιανουαρίου 2021, η Γαλλία υιοθέτησε τον “δείκτη δυνατότητας επισκευής” για τα πλυντήρια ρούχων, τις τηλεοράσεις, τους υπολογιστές, τα τάμπλετ και τα smartphones. Όλα τα παραπάνω προϊόντα θα πρέπει να αναφέρουν στη συσκευασία τους τον βαθμό δυνατότητας επισκευής που έχουν, σε μία κλίμακα από το 1 έως το 10, με το 10 να αντιστοιχεί στις μεγαλύτερες δυνατότητες επιδιόρθωσης.
Τα πέντε κριτήρια
Ο δείκτης υπολογίζεται βάσει του νόμου “περί απορριμάτων” της Γαλλίας, και το κάθε προϊόν αξιολογείται σύμφωνα με πέντε κριτήρια: την ποιότητα των τεχνικών εγγράφων που παρέχει ο κατασκευαστής, τη δυνατότητα αποσυναρμολόγησης, τη διαθεσιμότητα εξαρτημάτων, την τιμή των εξαρτημάτων και τη φύση του προϊόντος. Για παράδειγμα, ένα πλυντήριο ρούχων αξιολογείται διαφορετικά από ένα smartphone, του οποίου η διάρκεια ζωής είναι μικρότερη λόγω των περιορισμών της υποστήριξης λογισμικού. Στο τέλος, το σύνολο αυτών των δαπανών αξιολογείται ως προς την τιμή αγοράς του προϊόντος.
Ο στόχος είναι τριπλός: ο δείκτης θα επιτρέπει στους καταναλωτές να επιλέξουν τα προϊόντα με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, θα δημιουργήσει ανταγωνισμό μεταξύ των κατασκευαστών ώστε να σχεδιάζουν προϊόντα που επισκευάζονται εύκολα και οικονομικά και, τέλος, θα παραταθεί ο χρόνος ζωής των προϊόντων προς το συμφέρον του περιβάλλοντος και της τσέπης των καταναλωτών.
