Η βρετανική σειρά που κάνει θραύση τον τελευταίο μήνα στο Netflix, γυρίζει τον φακό στη Gen Alpha, και συγκεκριμένα στους εφήβους της. Πρόκειται για μια γενιά η οποία μεγαλώνει στην εποχή των social media και του ΑΙ, με βασική διαφορά από τις προηγούμενες γενιές ότι πλέον τα social media δεν είναι στις πρώτες τους μέρες όπως όταν τα γνώρισαν οι Millenials και οι Zillenials, παρά αποτελούν πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του lifestyle δημιουργώντας μια παράλληλη πραγματικότητα. Η μεγάλη επιτυχία της σειράς εν πολλοίς οφείλεται ακριβώς στο ότι αποκάλυψε ένα ολόκληρο σύμπαν στο οποίο κινούνται οι σημερινοί έφηβοι. Ένα σύμπαν με τη δική του μυθολογία, τη δική του γλώσσα, ακόμα και τα δικά του «πίσω κείμενα», τα οποία συνολικά αγνοούσαμε, κι ας μένουμε στο ίδιο σπίτι με εφήβους.
.
Με την έλευση των νέων τεχνολογιών άλλωστε και την ελεύθερη πρόσβαση στον ιστό, οι γονείς δεν ανησυχούν απλώς για το τι γίνεται πίσω από την πόρτα του κλειστού δωματίου, αλλά πίσω από την οθόνη ενός κινητού. Η πρόσφατη έρευνα της παγκόσμιας εταιρείας ψηφιακής ασφάλειας Kaspersky γύρω από τους εφήβους έδειξε ότι το 61% των παιδιών αποκτούν την πρώτη τους συσκευή όταν βρίσκονται μεταξύ 8 και 12 ετών. Αυτό από μόνο του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και λογικό εν έτη 2025, μιας και η ύπαρξη μιας προσωπικής ηλεκτρονικής συσκευής είναι δεδομένη και απαραίτητη ακόμα και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Το πρόβλημα όμως επιστρέφει στο πεδίο της ελλιπούς γονεϊκής εποπτείας. Όπως στοχευμένα είπε ο δημοσιογράφος Κώστας Γκουρούσης στο podcast «Το ΒΗΜΑ σήμερα», οι συσκευές είναι η σύγχρονη εκδοχή της νταντάς και μάλιστα ανέξοδη και χρησιμοποιούμενη ήδη από την πρώτη παιδική ηλικία, για να κρατά τα παιδιά απασχολημένα. Ενώ όμως η υφιστάμενη εικόνα είναι παιδιά που γεννιούνται και σύντομα έχουν στα χέρια τους ένα κινητό και λογαριασμούς σε τουλάχιστον 2-3 social media πλατφόρμες, η έρευνα της Kaspersky δείχνει πως οι γονείς δεν δίνουν την πρέπουσα σημασία. Συγκεκριμένα μόλις το 50% των γονέων δηλώνουν ότι συζητούν τακτικά με τα παιδιά τους για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, αφήνοντας έτσι ένα μεγάλο περιθώριο έκθεσης στους κινδύνους που καιροφυλακτούν.
Το κλασσικότερο παράδειγμα, αυτό του cyber bullying που πραγματεύεται στα σημεία και η σειρά, είναι κάτι που έχει ανοίξει εδώ και χρόνια στον δημόσιο διάλογο. Μέσα από τα τέσσερα επεισόδια ωστόσο γίνεται εμφανές ότι δεν έχουμε καιρό για διαλέξεις, παρά πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα από το περιβάλλον των εφήβων, την οικογένεια και το σχολείο πρωτίστως. Το πρώτο βήμα για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς είναι σαφώς η ενημέρωση γύρω από αυτή τη νέα τάξη πραγμάτων και τους κινδύνους που εγκυμονεί. Ωστόσο, πηγαίνοντας λίγο πυρηνικότερα στο πρόβλημα, οι εφαρμογές γονικού ελέγχου μπορούν να αποδειχθούν πολύτιμες, αφού παρέχουν στους γονείς άμεση πληροφόρηση, ειδοποιήσεις για επικίνδυνες συμπεριφορές και έξυπνα εργαλεία που βοηθούν τις οικογένειες να παραμένουν ενημερωμένες — χωρίς να φτάνουν στα όρια της ψηφιακής παρακολούθησης κάτι το οποίο θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη του παιδιού.
«Στη σειρά Adolescence αποτυπώνεται με οδυνηρή ακρίβεια ότι ο κίνδυνος δεν παρουσιάζεται πάντα ως κακόβουλο λογισμικό ή hacking. Κάποιες φορές, έρχεται στη μορφή μίας σταδιακής διάβρωσης της εμπιστοσύνης, όταν το παιδί νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια να ανατρέξει σε ανώνυμα φόρουμ για βοήθεια παρά στην ίδια του την οικογένεια» δηλώνει ο Andrey Sidenko, privacy expert στην Kaspersky, «η ψηφιακή ασφάλεια στο σπίτι δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στην παρακολούθηση, αλλά πρέπει να χτίζεται πάνω στον ανοιχτό διάλογο, να γνωρίζουν δηλαδή οι έφηβοι ότι μπορούν να μιλήσουν για όσα βιώνουν διαδικτυακά χωρίς φόβο ή κριτική»
Σ’αυτό το κλίμα πρόληψης με κάθε μέσο και μετά το σημαντικό κοινωνικό impact της σειράς, η Αγγλία πήρε την απόφαση να κάνει δωρεάν προβολές σε όλα τα σχολεία της χώρας. Μ΄αυτό τον τρόπο θα δοθεί η αφορμή για το άνοιγμα της κουβέντας με τους ίδιους τους ζωντανούς πρωταγωνιστές της σειράς που δεν είναι άλλοι από τους απανταχού εφήβους και τον συναρπαστικό και συνάμα επικίνδυνο κόσμο στον οποίο ζουν.
Ως παρατηρητές, αδέρφια ή γονείς εφήβων είναι η ώρα να προβληματιστούμε με το γεγονός ότι μια σειρά στο Netflix μας άνοιξε τα μάτια σχετικά με την «κρυφή» ζωή της Gen Alpha. Η τέχνη σ΄αυτό το σημείο έδειξε το ουσιαστικότερο πρόσωπό της και τώρα είναι σειρά των θεσμικών παραγόντων και των δημιουργών τεχνολογίας να αναλάβουν δράση.
