Λίγες ημέρες αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε τις εκλογές στις ΗΠΑ, βρισκόμουν στην COP του ΟΗΕ για το κλίμα στο Αζερμπαϊτζάν, όπου συνάντησα τον επικεφαλής μιας δεξαμενής σκέψης για την κλιματική αλλαγή, ο οποίος είπε κάτι απροσδόκητο.
Μου είπε ότι η ομάδα του στις ΗΠΑ είχε υιοθετήσει τις ίδιες επικοινωνιακές κατευθυντήριες γραμμές που χρησιμοποιούσε η ομάδα στην Κίνα, όπου οι ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες κινούνται προσεκτικά για να μην ταράξουν το αυταρχικό καθεστώς του Πεκίνου. Το προσωπικό του στις ΗΠΑ έπρεπε να διασφαλίσει ότι όλα τα δημόσια σχόλια ήταν πολιτικά ουδέτερα και να αποφύγει οποιεσδήποτε κινήσεις που θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως απροκάλυπτες επιθέσεις κατά της κυβέρνησης.
Τα λόγια του ήταν μια υπενθύμιση του πόσο γρήγορα έχει μετατοπιστεί η πολιτική για το κλίμα στις ΗΠΑ, όπου ο Τραμπ αναμένεται να ξεκοιλιάσει μια σειρά από περιβαλλοντικά επιτεύγματα της εποχής Μπάιντεν. Αλλά η COP του Αζερμπαϊτζάν ανέδειξε επίσης το εξής: οι ΗΠΑ μπορεί να μην είναι μόνες τους. Εκλογές αναμένονται ή είναι πιθανές σε τουλάχιστον τέσσερις άλλες μεγάλες οικονομίες, όπου τα σχετικά πράσινα κυβερνητικά κόμματα αντιμετωπίζουν αντιπάλους που θέλουν να περιορίσουν, να μειώσουν ή να αντιστρέψουν τη δράση για το κλίμα.
Σκεφτείτε τον Καναδά, όπου οι εκλογές αναμένονται τον Οκτώβριο και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κυβέρνηση μειοψηφίας των Φιλελευθέρων του Τζάστιν Τριντό βρίσκεται πολύ πίσω από τους Συντηρητικούς του Πιερ Πουαριέβρ. Ο Τριντό έχει δρομολογήσει μια σειρά μέτρων για το κλίμα από τότε που εξελέγη για πρώτη φορά το 2015, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος για το 2019 που θα θέσει μια αυξανόμενη τιμή στον άνθρακα, το οποίο έχει χαιρετιστεί ως προοδευτική πράσινη πολιτική πρότυπο και κορυφαία κινητήρια δύναμη των προβλεπόμενων μειώσεων των εκπομπών.
Οι επανειλημμένες εκκλήσεις του Poilievre για «τσεκούρι στον φόρο» είναι κεντρικές στην προσπάθειά του για «εκλογές για τον φόρο άνθρακα» σχετικά με ένα σύστημα που ισχυρίζεται ότι ανεβάζει την τιμή των ειδών πρώτης ανάγκης των νοικοκυριών σε μια κρίση κόστους ζωής – παρόλο που έχει σχεδιαστεί για να είναι ουδέτερο ως προς τα έσοδα για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Αυτό το μαντρί της εκστρατείας «καταργήστε τον φόρο» θα ακουστεί οικείο στους ψηφοφόρους ενός άλλου μεγάλου παραγωγού ορυκτών καυσίμων, της Αυστραλίας, όπου οι εκλογές θα διεξαχθούν τον Μάιο. Ο πρώην πρωθυπουργός, Τόνι Άμποτ, χρησιμοποίησε το ίδιο σύνθημα όταν οδήγησε τον συντηρητικό συνασπισμό Φιλελεύθερου-Εθνικού κόμματος της χώρας στην εξουσία το 2013.
Το σύστημα τιμολόγησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της προηγούμενης κυβέρνησης των Εργατικών σκοτώθηκε δεόντως και ο σημερινός πρωθυπουργός των Εργατικών, Άντονι Αλμπανέζε, έχει δρομολογήσει μια σειρά διαφορετικών πολιτικών για το κλίμα από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2022, συμπεριλαμβανομένων μεταρρυθμίσεων σε ένα σύστημα για τον περιορισμό των εκπομπών από μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Αντιμετωπίζει και αυτός αντιπάλους που στοχεύουν στο κόστος της ενέργειας σε μια εκλογική αναμέτρηση που θα μπορούσε να είναι δύσκολη. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Πίτερ Ντάτον επιτίθεται στην έκταση της υποστήριξης των Εργατικών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θέλει να κατασκευάσει επτά πυρηνικούς αντιδραστήρες – μια μεγάλη παραγγελία για ένα έθνος με απαγόρευση της πυρηνικής ενέργειας. Οι επικριτές αποκαλούν το σχέδιο φύλλο συκής για να παραταθεί η διάρκεια ζωής της παραγωγής ορυκτών καυσίμων, δεδομένου ότι η κατασκευή πυρηνικών σταθμών απαιτεί τόσο πολύ χρόνο και χρήμα.
Όπως και να ‘χει, το μέλλον των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παρουσιάζεται σε άλλους διαγωνισμούς. Καθώς οι ψηφοφόροι της Γερμανίας προετοιμάζονται για τις πρόωρες εκλογές του Φεβρουαρίου, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το φαβορί για την αντικατάσταση του κεντροαριστερού καγκελάριου Όλαφ Σολτς, υπό τον οποίο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας γνώρισαν μεγάλη άνθηση, είναι ο ηγέτης της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, Φρίντριχ Μερτς.
Ο Merz δήλωσε πρόσφατα ότι θεωρεί την αιολική ενέργεια ως μεταβατική τεχνολογία και ότι οι ανεμογεννήτριες δεν είναι ελκυστικές. Ορισμένοι από τους συμμάχους του θέλουν να αναβιώσουν την πυρηνική ενέργεια.
Αλλά όλα τα κυρίαρχα κόμματα επικεντρώνονται στο ενεργειακό κόστος, ιδίως από τη στιγμή που η υποστήριξη για την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία αυξήθηκε κατακόρυφα αφού στοχοποίησε τις προβληματικές προσπάθειες του Σολτς να θεσπίσει έναν νόμο για τη θέρμανση των σπιτιών πέρυσι. Το AfD, που επί μακρόν επικρίνει τη δράση για το κλίμα, καταγράφει τώρα τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις μετά τη συντηρητική συμμαχία του Μερτς.
Η άνοδος των δεξιών λαϊκιστών περιπλέκει επίσης τις προσπάθειες για το κλίμα στη Γαλλία, όπου ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μόλις διόρισε τον δεύτερο πρωθυπουργό του μέσα σε τρεις μήνες σε ένα έτος πολιτικής αναταραχής που σημαδεύτηκε από πρόωρες εκλογές που άφησαν την Εθνοσυνέλευση σε αδιέξοδο.
Αυτό το αδιέξοδο έχει οδηγήσει σε εικασίες ότι θα μπορούσαν να διεξαχθούν νέες εκλογές στη συνέλευση το επόμενο έτος, μια ανησυχητική προοπτική για τους υποστηρικτές της πολιτικής για το κλίμα που ήδη ανησυχούν για την επιρροή του ακροδεξιού Rassemblement National, του μεγαλύτερου κόμματος της συνέλευσης.
Ενώ το RN έχει υποστηρίξει τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα του 2015, έχει επίσης αντιταχθεί στα πράσινα μέτρα για τις μεταφορές και την ενέργεια που θα βοηθούσαν στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας και έχει απορρίψει αυτό που οι ηγέτες του αποκαλούν «τιμωρητική οικολογία» και δαπανηρή πράσινη σκέψη «αποανάπτυξης».
Η κατάσταση δεν είναι όλο κατήφεια. Οι παγκόσμιες έρευνες συνεχίζουν να δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι θέλουν περισσότερη δράση για το κλίμα και οι εθνικές κυβερνήσεις δεν είναι το παν. Η ηλιακή ενέργεια, η αιολική ενέργεια, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και η αποθήκευση μπαταριών στο δίκτυο εκτοξεύτηκαν και φέτος, όχι μόνο σε μεγάλα εδάφη και πολιτείες. Αλλά το 2025 θα δοκιμάσει ακόμη τον ρυθμό ενός αγώνα δρόμου για την πράσινη μετάβαση, στον οποίο, όπως το έθεσε κάποτε ο Αμερικανός ακτιβιστής για το κλίμα Bill McKibben, το να κερδίζεις αργά είναι το ίδιο με το να χάνεις.
Πηγή: FT
