Το Συμβούλιο εξέδωσε σήμερα νέους κανόνες για τη μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ κατά 11,7 % το 2030. Προκειμένου να διευκολυνθούν τα κράτη μέλη στην υλοποίηση του στόχου, θα υπάρξει ευελιξία. Σημειώνεται ότι, η οδηγία έχει εκδοθεί επίσημα και αναμένεται να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της ΕΕ και να τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα.
.
Κύριος στόχος
Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν συλλογικά μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 11,7 % το 2030, σε σύγκριση με τις προβλέψεις του 2020 όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας για το 2030. Αυτό σημαίνει ανώτατο όριο για την τελική κατανάλωση ενέργειας της ΕΕ της τάξης των 763 εκατ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου και 993 εκατ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου για πρωτογενή κατανάλωση.
Το όριο κατανάλωσης για την τελική κατανάλωση θα είναι δεσμευτικό για τα κράτη μέλη συλλογικά, ενώ ο στόχος κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας θα είναι ενδεικτικός.
Η τελική κατανάλωση ενέργειας αντιπροσωπεύει την ενέργεια που καταναλώνουν οι τελικοί χρήστες, ενώ η κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας περιλαμβάνει επίσης την ενέργεια που χρησιμοποιείται για την παραγωγή και προμήθεια ενέργειας.
Η συνεισφορά κάθε κράτους μέλους
Όλα τα κράτη μέλη θα συμβάλουν στην επίτευξη του συνολικού στόχου της ΕΕ. Θα καθορίσουν ενδεικτικές εθνικές συνεισφορές και πορείες προς την επίτευξη του στόχου στα ενοποιημένα εθνικά τους σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ). Τα προσχέδια των επικαιροποιημένων ΕΣΕΚ αναμένονταν τον Ιούνιο του 2023 και τα τελικά σχέδια θα πρέπει να υποβληθούν το 2024.
Ο τύπος για τον υπολογισμό των εθνικών συνεισφορών για την επίτευξη του στόχου (που ορίζεται στο παράρτημα Ι της πρότασης) θα είναι ενδεικτικός, με δυνατότητα απόκλισης κατά 2,5 %.
Η Επιτροπή θα υπολογίσει αν όλες οι συνεισφορές συμβάλλουν στον στόχο του 11,7 % και, εάν όχι, θα εκδώσει διορθώσεις για τις εθνικές συνεισφορές που είναι χαμηλότερες από ό,τι θα ήταν αν εφαρμοζόταν ο τύπος (ο λεγόμενος μηχανισμός αναπλήρωσης ελλειμμάτων).
Ο τύπος βασίζεται, μεταξύ άλλων, στην ενεργειακή ένταση, στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στο δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας.
Εξοικονόμηση ενέργειας
Ο ετήσιος στόχος εξοικονόμησης ενέργειας για την τελική κατανάλωση ενέργειας θα αυξηθεί σταδιακά από το 2024 έως το 2030. Τα κράτη μέλη θα εξασφαλίσουν νέα ετήσια εξοικονόμηση της τάξης του 1,49 % της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά μέσο όρο κατά την περίοδο αυτή, φθάνοντας σταδιακά το 1,9 % στις 31 Δεκεμβρίου 2030.
Τα κράτη μέλη μπορούν να προσμετρούν στον υπολογισμό για την επίτευξη του στόχου την εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνεται μέσω μέτρων πολιτικής βάσει της ισχύουσας και της αναθεωρημένης οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, μέτρα που απορρέουν από το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (για εγκαταστάσεις και για κτίρια και μεταφορές), και μέτρα έκτακτης ανάγκης στον τομέα της ενέργειας.
Ο δημόσιος τομέας
Οι νέοι κανόνες θεσπίζουν ειδική υποχρέωση του δημόσιου τομέα να επιτυγχάνει ετήσια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 1,9 %, από την οποία μπορούν να εξαιρούνται οι δημόσιες μεταφορές και οι ένοπλες δυνάμεις. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να ανακαινίζουν κάθε χρόνο τουλάχιστον το 3 % του συνολικού εμβαδού των κτιρίων που ανήκουν σε δημόσιους φορείς.
Γενικές πληροφορίες
Η πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση, μαζί με άλλες προτάσεις, άπτεται των ενεργειακών πτυχών της κλιματικής μετάβασης της ΕΕ στο πλαίσιο της δέσμης Fit for 55: Η Επιτροπή παρουσίασε τη δέσμη Fit for 55 στις 14 Ιουλίου 2021. Η δέσμη αυτή αποσκοπεί στην ευθυγράμμιση του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια προς τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και τον στόχο της για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Αποτελείται από μια σειρά αλληλοσυσχετιζόμενων προτάσεων οι οποίες είτε τροποποιούν υφιστάμενες νομοθετικές πράξεις είτε θεσπίζουν νέες πρωτοβουλίες σε διάφορους τομείς πολιτικής και οικονομικούς τομείς.
Επιπλέον, στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU, η Επιτροπή πρότεινε στις 18 Μαΐου 2022 πρόσθετες στοχευμένες τροποποιήσεις της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση, ώστε να αντικατοπτρίζονται οι πρόσφατες αλλαγές στο ενεργειακό τοπίο. Τα στοιχεία της πρότασης ενσωματώθηκαν στη διοργανική διαδικασία διαπραγμάτευσης μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου.
Η τρέχουσα οδηγία για την ενεργειακή απόδοση, σε ισχύ από τον Δεκέμβριο του 2018, θέτει ως στόχο τη μείωση τόσο της πρωτογενούς όσο και της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 32,5 % έως το 2030 σε επίπεδο ΕΕ, σε σύγκριση με τις προβλέψεις του 2007 όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας για το 2030.
