H νέα θητεία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ξεκινά με μια στροφή 180ο σε μια σημαντική «πράσινη» νομοθεσία, αυτή της αποψίλωσης των δασών.
.
Η απόφαση της Κομισιόν να αναβάλει την εφαρμογή του νόμου που θα έμπαινε σε ισχύ στο τέλος του χρόνου –αίτημα που είχαν καταθέσει αρκετές χώρες όπως η Βραζιλία και οι ΗΠΑ προκειμένου να μην πληγούν οι εξαγωγές τους– έγινε δεκτή με ανακούφιση από τους επιχειρηματικούς κλάδους που θα επηρεάζονταν, με ζητωκραυγές από τους συντηρητικούς ευρωβουλευτές και με προβληματισμό και οργή από τις πράσινες ομάδες που θεωρούν την ενέργεια ως ένα ακόμη σημάδι «προδοσίας» της Πράσινης Συμφωνίας.
.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ φάνηκε να υπαναχωρεί όταν πρότεινε, την Τετάρτη 2/10, δωδεκάμηνη καθυστέρηση σε έναν νόμο που θα απαιτούσε από τους προμηθευτές φοινικέλαιου, ξυλείας, καφέ, βοείου κρέατος και άλλων προϊόντων να αποδεικνύουν ότι η παραγωγή τους δεν συνεπάγεται εκχέρσωση δασών, διαφορετικά θα έχαναν την πρόσβαση στην αγορά της Ένωσης.
Η κίνηση έρχεται μετά από μήνες όλο και πιο έντονων εκκλήσεων από τα λόμπι των επιχειρήσεων και των αγροτών και από βασικούς εμπορικούς εταίρους του μπλοκ που είχαν θορυβηθεί από τον νόμο, ο οποίος ψηφίστηκε το 2022 και εγκρίθηκε τον Ιούνιο του περασμένου έτους, δίνοντας στις εταιρείες προθεσμία 18 μήνες για να προσαρμοστούν. Ο νόμος ισχύει για τη σόγια, το βόειο κρέας, το φοινικέλαιο, τον καφέ, το κακάο, το καουτσούκ, το ξύλο και τα παράγωγά του, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος και των επίπλων.
Η Βραζιλία ζήτησε την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην εφαρμόσει τους κανονισμούς του νόμου της για την αποψίλωση των δασών στο τέλος του έτους, όπως είχε προγραμματιστεί, και ζήτησε την αναθεώρησή του για να μην πληγούν οι βραζιλιάνικες εξαγωγές. Σε επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είδε το Reuters, η κυβέρνηση […]
Πιέσεις και αναβολή
Το συντηρητικό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), η μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ξεκίνησε μια συντονισμένη προσπάθεια για την καθυστέρηση της εφαρμογής του νόμου αμέσως μετά τις ευρωεκλογές τον Ιούνιο.
Μετά από εβδομάδες διαβουλεύσεων, η Επιτροπή υπέβαλε επίσημη πρόταση για την παράταση της μεταβατικής περιόδου κατά 12 μήνες, ώστε «να χρησιμεύσει ως περίοδος σταδιακής εισαγωγής για να διασφαλιστεί η ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή».
«Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι τρεις μήνες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία εφαρμογής, αρκετοί παγκόσμιοι εταίροι έχουν επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την κατάσταση ετοιμότητάς τους, πιο πρόσφατα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Επιπλέον, η κατάσταση προετοιμασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων στην Ευρώπη είναι επίσης άνιση. Ενώ πολλοί αναμένουν να είναι έτοιμοι εγκαίρως, χάρη σε εντατικές προετοιμασίες, άλλοι έχουν εκφράσει ανησυχίες», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν.
Παράλληλα, τονίζεται πως «η πρόταση παράτασης δεν θέτει σε καμία περίπτωση υπό αμφισβήτηση τους στόχους ή την ουσία του νόμου, όπως συμφωνήθηκε από τους συννομοθέτες της ΕΕ».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Κομισιόν έχουν τώρα λιγότερο από τρεις μήνες για να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις και να εφαρμόσουν την παράταση. «Εάν εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Κομισιόν, ο νόμος θα εφαρμοστεί από τις 30 Δεκεμβρίου 2025 για τις μεγάλες επιχειρήσεις και από τις 30 Ιουνίου 2026 για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις».
Ανανεωμένο στρατηγικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την Κομισιόν, για να βοηθήσουν στη διασφάλιση της ομαλής εφαρμογής του νόμου παγκοσμίως, η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) παρουσίασαν επίσης ένα στρατηγικό πλαίσιο για τη διεθνή συνεργασία πάνω στον κανονισμό της ΕΕ για την αποψίλωση των δασών.
Το πλαίσιο αυτό προσδιορίζει πέντε τομείς προτεραιότητας δράσης, όπως η στήριξη των μικροκαλλιεργητών, οκτώ βασικές αρχές, όπως η προσέγγιση με επίκεντρο τα ανθρώπινα δικαιώματα, και διάφορα εργαλεία εφαρμογής, όπως ο διάλογος και η χρηματοδότηση. Αυτό το νέο ολοκληρωμένο πλαίσιο θα έχει ως στόχο την προώθηση «μιας δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς μετάβασης σε γεωργικές αλυσίδες εφοδιασμού που δεν θα στηρίζονται αποψίλωση, χωρίς να μείνει κανείς πίσω».
