Η αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων και της υπερκατανάλωσης των φυσικών πόρων βρίσκεται στον πυρήνα του σχεδίου περιβαλλοντικής δράσης της ΕΕ για το 2030. Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική του θέση τον Ιούλιο του 2021.
Οδεύοντας προς μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη
Τον Νοέμβριο του 2019, το Κοινοβούλιο υιοθέτησε ψήφισμα που κηρύσσει ευρωπαϊκή και παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το κλίμα, καλώντας την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις και ο προϋπολογισμός είναι σε πλήρη συμφωνία με τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή.
Το πρώτο πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης της ΕΕ δημιουργήθηκε το 1973 με στόχο τη μείωση της μόλυνσης, την προστασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος και την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με οικολογικά προβλήματα. Το όγδοο πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης, που θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των ευρωβουλευτών κατά την ολομέλεια του Ιουλίου, θα εστιάσει στην επιτάχυνση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα, στην καθαρή και αποδοτική ενέργεια και στην κυκλική οικονομία.
"Κλειδί" η κυκλική οικονομία
Στην ετήσια του έκθεση για την κατάσταση του περιβάλλοντος, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος τόνισε ότι οι οικονομικές δραστηριότητες και ο τρόπος ζωής αποτελούν τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές προκλήσεις της Ευρώπης.
Σύμφωνα με την επιτροπή περιβάλλοντος, η ΕΕ πρέπει να κινηθεί προς την οικοδόμηση μια βιώσιμης οικονομίας της ευημερίας, η οποία να βασίζεται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και να θέτει τους ανθρώπους και τον πλανήτη στο επίκεντρο.
Το προτεινόμενο σχέδιο δράσης περιλαμβάνει τα εξής σημεία:
- Η περιβαλλοντική ζημία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και να επανορθώνεται στην πηγή βάσει της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει"
- Προβλέπεται η διενέργεια ενδιάμεσης αξιολόγησης από την Επιτροπή τον Μάρτιο του 2024
- Οι τεχνολογίες των δεδομένων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη στήριξη της περιβαλλοντικής πολιτικής, διασφαλίζοντας διαφάνεια και δημόσια πρόσβαση στα δεδομένα
- Όλες οι άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις σε ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να καταργηθούν μέχρι το 2025 και ενώ οι επιδοτήσεις που χρηματοδοτούν δραστηριότητες που είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον θα πρέπει να καταργηθούν μέχρι το 2027
Διαφάνεια και παρακολούθηση
Το νέο πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης, το οποίο θα στηρίξει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, θα περιλαμβάνει έναν νέο μηχανισμό παρακολούθησης. Η Επιτροπή αναμένεται να προτείνει δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021.